Vulcan Language Institute
Vulcan Institute of Earth Culture
☰
The Wild West or Old West is a time of history and myth in The United States, Canada and Mexico. The period lasted from shortly after the end of the American Civil War to the beginning of the 20th Century C.E. It was the time of Wyatt Earp, Doc Holliday, Jessie James, Billy the Kid, Wild Bill Hickock, Buffalo Bill Cody, Calamity Jane, George Custer, homesteaders, gunfighters, Indian Wars, saloons, cattle drives, horse rustlers, stagecoaches, covered wagons, wagon trains, riverboats, boom towns, etc. This period has been extensively written about, and many movies, television shows, stage plays and even theme parks have been inspired by it. (Be aware that people such as Daniel Boone, Jim Bowie, Davy Crockett, Lewis & Clark and others came before this time, so do not appear here.)
This page includes terminology, places and people relating to The Wild West period. (The Vulcans transliterate places and names as close to native pronunciation as possible.)
Abandoned farm -- ek'trashal-uroshal
Abandoned homestead -- ek'trashal-hom'sted
Abandoned house -- ek'trashal-kelek
Abandoned mine -- ek'trashal-van-razh
Abandoned town -- ek'trashal-kahr
Abandoned wagon -- ek'trashal-hors-hali
Abilene, Kansas -- Ahbuh'lin - Kahnzuhs
Abilene, Texas -- Ahbuh'lin - Teksuhs
Accordion -- uh'kordiuhn
Adobe (brick) -- uh'dobi, a'dobei |vrel-dok|
Adult (n.) -- to'oveh
Action -- torai
Adamsville, Arizona -- Ahduhmz'vihl -- Erih'zonuh
Administrator -- ekhartausu
Advantage (n.) -- plik
Adventure (n.) -- dailissak
Adversary -- hahf
Aftermath -- po-wak
Aggression -- kresan
Aggressive (adj.) -- kres-, kresik
Agriculture -- urokasaya
Alberta, Canada -- Ahl'buhrtuh|Ahl'bertuh - Kahnuhduh
Alexandra, Arizona -- Ahlihg'zahndruh - Erih'zonuh
Allen Parmer -- Ahluhn Parmuhr
Alma, Arizona -- Ahl'muh - Erih'zonuh
Ambulance -- hasausu-hors-hali
Ambush -- ip-nashiv (n.) , ip-nashiv-tor (v.)
America -- Uhmerikuh
American -- uhmerikan-, uhmerikanik (adj.) ; uhmerikasu (person)
American bison (buffalo) -- baisuhn t'Uhmerikuh
American Indian -- salat-uhmerikan-, salat-uhmerikanik (adj.) ; salat-uhmerikasu (n.)
American Indian horse -- hors t'salat-uhmerikasular
Animal (n.) -- aushfa
Antler -- |dihr-|stonn
Apache -- uhpahchi-, uhpahchiyik (adj.) , uhpahchisu (n.)
The Apache Kid (Haskay-bay-nay-ntayl) -- Uhpahchi-Kan
Appaloosa (Palouse horse) -- ahpuhlusuh |dapal-hors t'Nimipular|
Arabian horse (Arabian, Arab) -- hors t'Arabiuh, arabiuhfa
Architect -- te'koshfet
Area -- shal
Arid (adj.) -- maut-pseth|-|
Arizona -- Erih'zonuh
Arizona Territory (Western New Mexico Territory) -- Tev'rak-Erih'zonuh-Tsokal
Arkansas -- Arkuhn'sa
Arkansas River -- Pilash t'Arkuhn'sa
Armadillo -- armuh'dihlo
Armory -- shi'wun|lar|
Army -- ask'er
Arrow -- kliton
Arrowhead -- kliton-sfek
Arroyo -- pi'spathel
Arthur McCoy -- Arthuhr Muh'Koi
Artifact -- zatrasha-vel
Atchison, Kansas -- Ahchih'suhn - Kahnzuhs
Atchison, Topeka and Santa Fe Railway (ATSF) -- Shefek-Yut t'Ahchih'suhn - To'pikuh eh Sahntuh Fei
Auction (n.) -- nadonemes-makaya
Auraria, Colorado Territory (Denver, Colorado) -- Arariuh - Kaluh'rahdo-Tsokal |Den'vuhr - Kaluh'rahdo|
Austin, Texas -- Astihn - Teksuhs
Awl -- razhek
Ax(e) -- la'ash
Axle -- da-fek
Aztec, Arizona -- Ahz'tek - Erih'zonuh
Badge (n.) -- ubihk
Badger -- bahdzhuhr
Badlands -- rasahshal
Baja California -- Baha-Kahlihfornyuh
Baker rifle -- kar-pohshayek t'Beikuhr (TGV) , kar-pohshek t'Beikuhr (MGV)
Bandit, Bandito -- siyehtsu
Banjo -- bahn'dzho
Bank (n.) -- donku-kel
Bank robber -- donku-kel-snikausu
Bank robbery -- donku-kel-snikaya
Banker -- donku-kelsu
Banner (n.) -- hai-fan
Bar (n., where one stands to drink) -- naliveh-wu-skaf
Barbed wire (n.) -- kolfal-mokelakh
Bareback rider -- riku-san-fausu
Barefoot (adj.) -- sai-fam-ash'yaik
Barn -- aushfa-kel
Barracks -- ask'ersu-kelek
Barrel -- subok (container) ; wun-mev (gun)
Barricade -- foshitaya (n.) , foshitau (v.)
Barter -- vel'kizh (n.) , vel'kizh-tor (v.)
Basket -- ki'haf
Bat (n., animal) -- baht
Battle (n.) -- faukh
The Battle of Apache Pass -- Faukh t'Uhpahchi-Shi'Fnahalan
The Battle of Bear Paw Mountain -- Faukh t'Suk'kunel t'Ber-Ash'ya
The Battle of Canyon Creek -- Faukh t'Kahnyuhn Krik |Faukh t'Spathel-Pi'Pilash|
The Battle of Cookes Canyon -- Faukh t'Spathel t'Kuuhks
The Battle of Dragoon Springs -- Faukh t'Drahgun-Sayumaklar
The Battle of Honsinger Bluff -- Faukh t'Pilash t'Bravul t'Hansinguhr
The Battle of Slim Buttes -- Faukh t'Slihm Byuts |Faukh t'Slihm-Pa'ash-Kunellar|
The Battle of Summit Springs -- Faukh t'Suhmiht Springz |Faukh t'Sayumaklar t'Dan-Pid-Sfek|
The Battle of the Florida Mountains -- Faukh t'Suk'kunellar t'Florihduh
The Battle of the Little Bighorn (Battle of the Greasy Grass, Custer's Last Stand) -- Faukh t'Littuhl Bihg'horn |Faukh t'Pi-Suk-Stonn|
The Battle of the Rosebud (Battle on the Rosebud River) -- Faukh t'Pilash t'Roz'buhd |Faukh t'Pilash t'Roz-Svai-Mur|
The Battle of Warbonnet Creek -- Faukh t'War'banuht Krik |Faukh t'Pi'Pilash t'Ahkh-Patam-Kidtra|
The Battle of Washita River -- Faukh t'Pilash t'Washita
Battlefield -- faukh-solai
Bayonet (n.) -- pohshek-pi'tilek (TGV) , pohshayek-pi'tilek (TGV)
Bead (n.) -- zaab
Beans -- biinlar
Bear (n.) -- ber
Bear claw -- ber-spahk
Bear skin -- ber-wadi
Bear tooth -- ber-zud
Beard -- hisahk
Beaver -- bivuhr
Beaver Creek -- Bivuhr Krik |Pi'Pilash t'Bivuhr|
Beer -- bihr
Bell (n.) -- kus-vakh
Belt (n.) -- san-zhel
Belt buckle -- san-zhel-tersek
Ben Cooper -- Ben Kupuhr
Ben Thompson -- Ben Tamp'suhn
Berdan rifle -- kar-pohshayek t'Berdahn (TGV) , kar-pohshek t'Berdahn (MGV)
Big Sandy River -- Pilash t'Bihg Sahndi
Bighorn sheep -- suk-stonn-ship
Bill Comstock -- Bihl Kam'stak
Bill Doolin -- Bihl Dulihn
Bill McElhanie -- Bihl Mahkuhl'heini
Bill Mulvey -- Bihl Muhl'vi
Bill Powers -- Bihl Pauwuhrz
Bill Stiles -- Bihl Stailz
Bill Wilkerson -- Bihl Wihlkuhr'suhn
Billy Claiborne -- Bihli Klei'born
Billy Clanton -- Bihli Klahntuhn
Bird (n.) -- kushel
Bismarck, North Dakota -- Bihz'mark - North Duh'kotuh|Desh'rak-Duh'kotuh
Bison (buffalo) -- baisuhn, buhfuhlo
Bison hide -- baisuhn-wadi
Bison horn -- baisuhn-stonn
Bison hunter -- baisuhn-po'austukausu
Bison skull -- baisuhn-grat
Black bear -- nesh-kur-ber
Black Elk (Heȟáka Sápa) -- Blahk Elk |Nesh-Kur Elk|
The Black Hills (Ȟe Sápa, Moʼȯhta-voʼhonáaeva, Awaxaawi Shiibisha) -- Nesh-Kur Kunellar
Black Moon (Wi Sapa) -- Blahk Mun |Nesh-Kur Aikum|
Black powder -- pohsh-grazhiv
Black powder musket -- pohsh-grazhiv-pohshayek
Blackfoot -- blahk'fuuht-, blahk'fuuhtik (adj.) , blahk'fuuhtsu (n.)
Blacksmith (n.) -- mokev-zhuksu
Blade (n.) -- |wun-|mor
Blanket (bedding) -- yuk-sai
Blood -- khaf
Bloody Knife (Tamena Way Way, Tamina WeWe, Nes I Ri Pat, Nee si Ra Pat) -- Bluhdi Naif |Khafik Lipau|
Board (n.) -- dohn
Boarding house -- kakelalutunau-kel
Boat -- pi'mashali
Bob Dalton -- Bab Daltuhn
Bob Younger -- Bab Yuhnguhr
Bobcat -- bab-kaht
Body (corpse) -- vukhut
Boiler -- kahnek
Bonanza -- don-kut
Bone (n.) -- hinek
Book (n.) -- dunap
Boom town -- sahr-to'ovaun-kahr
Boot (n.) -- kluf
Boot Hill -- But Hihl |Kluf-Kunel - os-ahm t'vukhut-ker|
Bootmaker -- kluf-torsu
Border (n.) -- ek'zehl
Boston Custer -- Bastuhn Kuhstuhr
Bottle (n.) -- mashek
Boulder -- suk'kov
Boundary -- krup
Bow (n., weapon) -- kes-wun
Bow and arrows -- kes-wun heh klitonlar
Bowie knife -- lipau t'Bowi, lipau t'Bui
Bowstring -- kes-wun-elakh
Box (n.) -- natuhn
Brass (metal) -- dvesh-tukh
Break -- shaya (n.) , shau (v.)
Brevet Brig. Gen. Thomas Duncan -- Rikwonik Wuh-Kahr-Lan Tamuhs Duhnkuhn
Brevet Brig. Gen. W.H. Emory -- Rikwonik Wuh-Kahr-Lan W. H. Emuhri
Brick (n.) -- dok
Bridge -- mesut
Bridle -- hors-patam-kuzhet
Brig. Gen. Alfred Terry -- Wuh-Kahr-Lan Ahl'fruhd Teri
Brig. Gen. Edward Ord -- Wuh-Kahr-Lan Ed'wuhrd Ord
Brig. Gen. George Crook -- Wuh-Kahr-Lan Dzhordzh Kruuhk
Broom -- fnash-vel
Brothel -- dihrf-makaya-kel
Brother -- sa-kai
Brush (n.) -- achut
Buck (v.) -- abupsarkau pla-mallar
Buckboard -- buhk'bord |velik tu'ash-hors-hali|
Bucking -- abupsarkaya t'pla-mallar
Bucket -- mashuk
Buckle (n.) -- tersek
Buckskin -- buhk-wadi
Bud Pence -- Buhd Pens
Buffalo -- buhfuhlo, baisuhn
Buffalo Calf Road Woman (Brave Woman) -- Buhfuhlo Kahf Rod Wuuhmuhn |Buhfuhlo-Kan Yut Kosu|
Buffalo grass -- buhfuhlo-yar
Buffalo herd -- buhfuhlo-kuht
Buffalo hide -- buhfuhlo-ek'wadi
Buffalo Hump (Potsʉnakwahipʉ) -- Buhfuhlo Huhmp |Buhfuhlo-Kwahz|
Buffalo rifle -- buhfuhlo-kar-pohshayek (TGV) , buhfuhlo-kar-pohshek (MGV)
Buffalo soldier -- buhfuhlo-ask'ersu
Bugle -- byuguhl
Bugler -- byuguhlsu
Building (n.) -- kel
Bull (n.) -- buhl |sa-kau|
Bullet -- mesk-pohshulek
Bullet hole -- mesk-pohshulek-razh
Bullet wound -- mesk-pohshulek-skek
Bullwhacker, Bull-whacker -- aks-fatravek-yetursu
Bullwhip, Bull-whip (n.) -- buhl-el'ahn
Burial -- visolektaya
Bushwack, Bushwhack -- ip-nashiv-tor
Bushwacker, Bushwhacker -- ip-nashivsu
Button -- gonaf
Cabinet -- tsorayek
Cable (n.) -- elakh
Cactus -- kahktuhs
Calabasas, Arizona -- Kahluh'bahsuhs - Erih'zonuh
Caldwell, Kansas -- Kald'wel - Kahnzuhs
Calf (animal) -- kahf, kau-kan
Caliber (gun) -- wun-fna-thon
California -- Kalih'fornyuh
The California Trail -- Kalih'fornyuh-Yut
Camera -- glayek
Camp (n.) -- bladzh
Camp Crittenden -- Aski-Bladzh Krihtuhn'duhn
Camp Date Creek -- Aski-Bladzh Deit Krik
Camp Evans -- Aski-Bladzh Evuhnz
Camp Ewing -- Aski-Bladzh Yuwing
Camp Floyd -- Aski-Bladzh Floid
Camp Hualapai -- Aski-Bladzh Walapai
Camp McGarry -- Aski-Bladzh Muh'Geri
Camp Nichols -- Aski-Bladzh Nihkuhlz
Campfire -- bladzh-yon
Campsite -- shi'bladzh
Canada -- Kahnuhduh
Canadian -- kahnuhduh-, kahnuhduhik (adj.) ; kahnuhduhsu (person)
Canadian River -- Kuh'neidiuhn Rihvuhr |Kahnuhduh-Pilash|
Canoe -- wadi-pi'mashali
Cannon -- thorshun
Cannonball (n.) -- thorshun-dukal
Canyon (cañon) -- spathel
Cape Girardeau, Missouri -- Keip Zhihrardo - Mih'zuhri
Capt. Dangerfield Parker -- Ot-Lan Deindzhuhr'fiuhld Parkuhr
Capt. Edward S. Godfrey -- Ot-Lan Ed'wuhrd S. Gad'fri
Capt. Frederick Benteen -- Ot-Lan Freduhrihk Ben'tin
Capt. George Yates -- Ot-Lan Dzhordzh Yeits
Capt. Grant Marsh -- Khart-Lan Grahnt Marsh
Capt. Lute North -- Ot-Lan Lut North
Capt. Myles Keogh (Brevet Lt. Col. Myles Keogh) -- Ot-Lan Mailz Ki'o |Rikwon-Zhel-Lan Mailz Ki'o|
Capt. Myles Moylan -- Ot-Lan Mailz Moi'luhn
Capt. Thomas Custer (Brevet Lt. Col. Thomas Custer) -- Ot-Lan Tamuhs Kuhstuhr |Rikwon-Zhel-Lan Tamuhs Kuhstuhr|
Capt. Thomas French -- Ot-Lan Tamuhs French
Capt. Thomas McDougall -- Ot-Lan Tamuhs Muhk'Duguhl
Capt. Thomas Weir -- Ot-Lan Tamuhs Wihr
Carbine -- kar'bin |pen kar-pohshayek|kar-pohshek|
Card (n.) -- nop
Card game -- nop-zhagra
Card sharp (Flipper Frog, card shark) -- nop-kravausu
Cargo -- tusla
Carriage -- rom-hors-hali
Carson City, Nevada -- Karsuhn Sihti - Nuh'vahduh |Karsuhn-Kahr|
Cart (n.) -- hal
Casino -- shi'zhasihaya
Casket -- natuhn (box) ; tevikeh-natuhn (coffin)
Cat -- kaht
Cattle -- kahtuhl
Cattle drive -- kahtuhl-yeturan
Cattle thief, Cattle rustler -- kahtuhl-vazgausu
Cavalry (n.) -- hors-puktra
Cavalry charge -- hors-puktra-fasahr
Cavalry horse -- puktra-hors
Cavalry officer -- hors-puktra-lansu
Cavalry soldier/trooper -- hors-puktra-ask'ersu
Cavallard (cavalyard, cavayard, cavlarde) -- kahvuh'lard |yetural-kuht t'horslar il myullar|
Cavallard driver -- kahvuh'lard-yetursu
Cave -- tauk
Cayuse -- kai'yus-, kai'yusik (adj.) , kai'yussu (n.)
Cedar Bluffs, Nebraska -- Siduhr Bluhfs - Nuh'brahskuh
Ceiling (in a structure) -- abru-tol
Cemetery -- vukhut-ker
Central Overland California and Pike's Peak Express Company (C.O.C. & P.P. Express Co.) -- Sahrk-Krozhak t'Svitan-Messolektra-Kahlih'fornyuh heh Feh t'Paik
Central Pacific Railroad -- Shefek-Yut t'Svitan-Puhsihfik
Century -- tehtvun
Ceremony -- van-kal
Chain -- naf-elakh (TGV) , naflakh (MGV)
Chair (n.) -- ku-san
Change -- rubah (n.) , rubai (v.)
Chaparral -- pseth-kapselabshi-shal
Chaparral, Arizona -- Shahpuhral - Erih'zonuh
Chaps -- tchahplar |mal-geretau-dufein|
Charcoal (n.) -- yonol-tukh
Charles E. Bolles (Charles E. Boles, C.E. Bolton, Charles E. Bowles, Black Bart) -- Tcharlz E. Bolz
Charles Ford -- Tcharlz Ford
Charlie Pitts -- Tcharli Pihts
Charter (n.) -- palikap
Cheat (v.) -- kravau
Cherokee -- tcheroki-, tcherokiyik (adj.) , tcherokisu (n.)
Cherry Creek -- Tcheri Krik |Tcheri-Pi'Pilash|
Cheyenne -- shai'ahn-, shai'ahnik (adj.) , shai'ahnsu (n.)
Cheyenne, Wyoming -- Shai'ahn - Wai'oming
Cheyenne Pass -- Shi'Fnahalan t'Shai'ahnlar
Chickasaw -- tchihkuh'sa-, tchihkuh'saik (adj.) , tchihkuh'sasu (n.)
Chicken -- tchihkuhn
Chief (tribal leader) -- emumaat-fulagsu
Chief Black Kettle (Mo'ohtavetoo'o) -- Emumaat-Fulagsu Blahk Ketuhl |Nesh-Kur Masu-Fal-Tuhlek|
Chief Comes in Sight -- Emumaat-Fulagsu Kuhmz ihn Sait |Sarlah na'Glan|
Chief Eagle Drink (Quenah-evah) -- Chief Iguhl Drink |Iguhl Mon|
Chief Gall (Phizí) -- Emumaat-Fulagsu Gal
Chief Henry Roman Nose -- Emumaat-Fulagsu Hen'ri Romuhn Noz |Hen'ri Roman-Han|
Chief Horseback (Tʉhʉyakwahipʉ) -- Emumaat-Fulagsu Hors'bahk |Hors-Pla-Dor|
Chief Hump (Etokeah) -- Emumaat-Fulagsu Huhmp
Chief Joseph (Hinmuuttu-yalatlat, Hinmaton-Yalaktit, Hin-mah-too-yah-lat-kekt, Hinmatóowyalahtq̓it, Young Joseph) -- Emumaat-Fulagsu Dzhosuhf
Chief Kicking Bird (Tene-angop'te) -- Emumaat-Fulagsu Psarkaun-Kushel
Chief Lame Deer -- Emumaat-Fulagsu Leim Dihr
Chief Lean Bear (Awoninahku) -- Emumaat-Fulagsu Lean Ber |Wonil-Ber|
Chief Little Hawk (Čhetáŋ Čík’ala) -- Emumaat-Fulagsu Lihtuhl Haak |Pi-Haak|
Chief Little Raven (Oh-has-tee, Hosa, Young Crow) -- Emumaat-Fulagsu Lihtuhl Reivuhn |Pi-Reivuhn|
Chief Little Wolf -- Emumaat-Fulagsu Lihtuhl Wolf |Pi-Wolf|
Chief Lone Wolf the Elder (Gui-pah-gah) -- Emumaat-Fulagsu Awek-Wolf weh-os
Chief Lone Wolf the Younger (Mamay-day-te) -- Emumaat-Fulagsu Awek-Wolf weh-nu'ri
Chief Niwot (Left Hand, Left Handed) -- Emumaat-Fulagsu Niwot
Chief No Neck (Tȟahú Waníče) -- Emumaat-Fulagsu No Nek
Chief Old Owl (Mupitsukupʉ) -- Emumaat-Fulagsu Old Auwuhl |Os-Auwuhl|
Chief Red Cloud (Maȟpíya Lúta) -- Emumaat-Fulagsu Red Klaud |Yon-Kur Wan|
Chief Red Horse (Tasunka Lúta) -- Emumaat-Fulagsu Red Hors |Yon-Kur Hors|
Chief Santanta (Settainte, White Bear) -- Emumaat-Fulagsu San'tantuh |Wan-Kur Ber|
Chief Sitting Bull (Tȟatȟáŋka Íyotake) -- Emumaat-Fulagsu Sihting Buhl |Kuyaun-Buhl|
Chief Spotted Tail (Siŋté Glešká, Jumping Buffalo) -- Emumaat-Fulagsu Spatuhd Tei'uhl |Dapal-Harr|
Chief Tall Bull (Hotóa'ôxháa'êstaestse) -- Emumaat-Fulagsu Tal Buhl |Ha-Vol-Buhl|
Chief Ten Bears (Pawʉʉrasʉmʉnuna) -- Emumaat-Fulagsu Ten Berz |Leh Ber|
Chief Two Moons (Ishaynishus, Éše'he Ôhnéšesêstse) -- Emumaat-Fulagsu Tu Munz |Dah Aikum|
Chief White Antelope -- Emumaat-Fulagsu Wait Ahntuh'lop |Wan-Kur Ahntuh'lop|
Chief White Knife (Tosahwi) -- Emumaat-Fulagsu Wait Naif |Wan-Kur Lipau|
Chief Wolf Robe (Ho'néhevotoomáhe) -- Emumaat-Fulagsu Wolf Rob |Wolf-Pelal|
Chicago, Burlington and Quincy Railroad -- Shefek-Yut t'Shih'kago - Buhr'ling'tuhn heh Kwihnsi
Children -- kanu (TGV) , kanlar (MGV)
Chiricahua Apache (n.) -- tchiri'kawa-uhpahchisu
The Chisholm Trail -- Tchihsuhm-Yut
Choctaw -- tchak'ta-, tchak'taik (adj.) , tchak'tasu (n.)
Choctaw horse -- tchak'ta-hors
Cholera -- kaluhruh
Christian -- kristyan-, kristyanik (adj.) ; kristsu, krist-dvasu (n.)
Chuckwagon, Chuck wagon -- af'tum-hors-hali
Chugwater River -- Pilash t'Tchuhg'watuhr
Church -- shi'kon
The Cimarron Trail -- Sihmuhran-Yut
Circus -- suhrkuhs |suk'sai-kel-gluvaya|
Circus act -- suhrkuhs-toperuvaya
Circus performer -- suhrkuhs-torpersu
Citizen -- ek'tokahrsu
City -- kahr
The Civil War -- Tvi-Ahkh
Civil War veteran -- fashi-ahkhsu t'Tvi-Ahkh
Clan -- maat
Claw (n.) -- spahk
Clay -- krizhiv
Clell Miller -- Klel Mihluhr
Cliff -- menal
Climate -- ek'nosh
Cloak (n.) -- to-sai
Clock (n.) -- wak-vel
Cloth -- sai
Clothes, Clothing -- sai-vel
Club (n., weapon) -- muhd
Coach gun -- poh-pohshayek t'wakaf-hors-hali (TGV) , poh-pohshek t'wakaf-hors-hali (MGV)
Coal -- kastik-kov
Coarse -- dir-, dirik
Coast (n.) -- gef
Coat (n., clothing) -- to-pal
Cochise (Cheis, A-da-tli-chi, K'uu-ch'ish) -- Ko'chis, Kuu'chish
Cody's Creek -- Kodiz Krik |Pi'Pilash t'Kodi|
Coffee -- kafi
Coffeyville, Kansas -- Kafi'vihl - Kahnzuhs
Coffin -- tevikeh-natuhn
Coin (n.) -- buhn
Collar (n.) -- talukuv
Col. Elmo B.O. Judson (Ned Buntline) -- Shal-Lan El'mo B. O. Dzhud'suhn
Col. John Gibbon -- Shal-Lan Dzhan Gihbuhn
Col. Nelson Miles -- Shal-Lan Nelsuhn Mailz
Col. Richard Irving Dodge -- Shal-Lan Rihchuhrd Uhr'ving Dadzh
Col. Wesley Merritt -- Shal-Lan Wes'li Meriht
Colorado -- Kaluh'rahdo, Kaluh'rado, Kalo'rahdo
Colorado City, Arizona -- Kaluh'rahdo Sihti - Erih'zonuh
Colorado River -- Pilash t'Kaluh'rahdo
Colorado Territory -- Kaluh'rahdo-Tsokal
Colt -- kolt
Colt Cloverleaf Model revolver -- Klovuhr-Mor-Rev da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Klovuhr-Mor-Rev da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Derringer -- Derihndzhuhr t'Kolt
Colt House Model revolver -- Kelek-Rev da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Kelek-Rev da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Model 1848 Percussion Army Revolver -- Rev 1848 mavakwulanik Ask'er-da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Rev 1848 mavakwulanik Ask'er-da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Model 1851 Navy revolver -- Rev 1851 Masu'er-da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Rev 1851 Masu'er-da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Model 1871 revolver -- Rev 1871 da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Rev 1871 da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Model 1872 revolver -- Rev 1872 da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Rev 1872 da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Model 1877 revolver -- Rev 1877 da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Rev 1877 da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Model 1878 revolver -- Rev 1878 da-pohshayek t'Kolt (TGV) , Rev 1878 da-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Model 1911 pistol -- Rev 1911 ulef-shati el'ru-pohshayek t'Kolt (TGV) , Rev 1911 ulef-shati el'ru-pohshek t'Kolt (MGV)
Colt Single Action Army (SAA) revolver -- wuh-torayik Ask'er-da-pohshayek t'Kolt (TGV) , wuh-torayik Ask'er-da-pohshek t'Kolt (MGV)
Columbia River -- Pilash t'Kuhluhmbiuh
Comanche -- kuh'mahnchi-, kuh'mahnchiyik (adj.) , kuh'mahnchisu (n.)
Comb (n.) -- |isachya-|dref
Combat (n.) -- morov
Commerce -- pamahrtra
Common people -- tsuksular
Competition -- kuhlaya
Concertina -- kansuhr'tinuh |el'ru-uhkordiuhn|
Conestoga horse -- seshau-hors t'Kanuh'stoguh
Conestoga wagon -- hors-hali t'Kanuh'stoguh
Confront -- nagau
Confrontation -- nagaya
Contamination -- rislaya
Continent -- ek'kovtra
Copper (metal) -- khaf-tukh
Copper mine -- van-razh t'khaf-tukh
Cord -- elakh
Corn (maize) -- korn
Corpse -- tevik-veh (TGV) , tevikeh (MGV)
Corral (n.) -- aushfa-pakuv
Cottonwood (tree) -- katuhn'wuuhd |katuhn-lapan|
Cougar -- suk'kunel-lei'o, pumuh
Courthouse -- to-gav-kel
Covered wagon (prairie schooner) -- weinal-hors-hali
Cow (n.) -- |ko-|kau
Cowboy (cow-boy) -- sa-kausu
Cowboy boot -- kausu-kluf
Cowboy hat -- kausu-taik
Cowgirl (cow-girl) -- ko-kausu
Coyote -- kaiyoti
Crawford Goldsby (Cherokee Bill) -- Kraa'fuhrd Goldz'bi
Crazy Horse (Cha-O-Ha, Tȟašúŋke Witkó, His-Horse-Is-Crazy) -- Kreizi Hors |Rikohs-Hors|
Cree -- kri-, kriyik (adj.) , krisu (n.)
Creek (Indian) -- krik-, krikik (adj.) , kriksu (n.)
Crime -- buhshaya
Criminal (n.) -- buhshasu
Cropland -- urozh-solektra
Crops -- urozh
Crow (Indian) -- kro-, kroyik (adj.) , krosu (n.)
Crow King (Kȟaŋǧí Yátapi, Medicine Bag That Burns, Medicine Bag) -- Kro King |Kro Sa-Te'krusu|
Cultivation -- sokasitaya
Culture (n.) -- iyula
Cup -- monek
Custom (n.) -- oyut
Dagger -- lipitah
Dakota Territory -- Duh'kotuh-Tsokal
The Dalton Gang -- Buhshaya-Travek t'Daltuhn
Damage -- zakar (n.) , zakar-tor (v.)
Danger -- tehvar
Dangerous -- tehvar-bosh|-|
Daughter -- ko-fu
Dead (adj.) -- tevik
Deadwood, South Dakota -- Ded'wuuhd - Sauth Duh'kotuh |Tevik Lapan - Khu'rak-Duh'kotuh|
Deal (v., cards) -- satan-tor |noplar|
Dealer -- satansu
Dealing box (shoe) -- satanan-natuhn
Death -- tevakh
Debris -- guhsh|-tukh|
Decade -- lehtvun
Deck of cards -- nop-eku
Decoration -- tremuhraya
Depart -- trasha
Departure -- trashan
Derringer -- Derihndzhuhr
Desert (n.) -- eshikh
Desperado -- despuhrado |satolessu|
Destroy -- vashau
Destruction -- vashaya
Development -- storaya
Dialect (n.) -- gen-vuhnaya
Dick Broadwell -- Dihk Brad'wel
Diet (n., what is eaten) -- yokul-montra
Dig (v.) -- hil-tor
Dig out, Dig up (v.) -- sahil-tor
Direction -- kharat
Dirt -- kitek
Disappear -- sasaudau
Disappearance -- sasaudaya
Disaster -- koshvar
Disease -- has
Distance -- ir
Distant -- irak|-|
Dock (n.) -- kif
Dr. George Goodfellow -- Hassu Dzhordzh Guuhd'felo
Dr. Henry M. Mathews -- Hassu Hen'ri M. Mahthyuz
Document (n.) -- kisev
Dodge City, Kansas -- Dadzh Sihti - Kahnzuhs |Dadzh-Kahr|
The Dodge City Gang -- Buhshaya-Travek t'Dadzh Sihti
Dog -- dag
Dog Soldier (Dog Man) -- Dag-Ask'ersu
Doll -- su-leitri
Domesticated animal -- ha'kel-aushfa
Donkey -- danki
Donna, Texas -- Danuh - Teksuhs
Donny Pence -- Dani Pens
Door -- svep
Doorway -- svep-sharu
Douglas, Arizona -- Duhgluhs - Erih'zonuh
Draft horse -- seshau-hors
Drinking water -- mon-masu
Driver (person) -- yetursu
Drover -- fatravek-tashsu
Drum -- vluhn (n.) , vluhn-tor (v.)
Duel (n.) -- pagun
Duquesne, Arizona -- Du'kein - Erih'zonuh
Dust (n.) -- grazhiv
Dwelling (n.) -- kelek
Dynamite (n.) -- dainuh'mait
Dysentery -- rasah-masu-pekh
Eagle -- iguhl, akiluh
Earring -- kaluk-ek'zerut
Earthlodge -- solektra-kel
East -- she'rak
Eastern -- she'rak-, she'rakik
Effect -- daya
El Paso, Texas -- El Pahso - Teksuhs
Elk -- elk
Elk Horn Creek -- Pi'Pilash t'Elk-Stonn
Ellsworth, Kansas -- Elz'wuhrth - Kahnzuhs
Embalmer -- tevemeilausu
Embalming (n.) -- tevemeilaya
Embroidery -- og-tanaf
Emigrant -- sabashsu
Emigration -- sabashan
Emmett Dalton -- Emuht Daltuhn
Encroachment -- visnuhpaya
Endurance -- palesh
English (language) -- eingelsu
Englishman -- sa-engluhndsu
Englishwoman -- ko-engluhndsu
Enid, Oklahoma -- I'nihd - Okluh'homuh
Environment -- ek'sitra
Epaulette -- tipan-tremuhraya
Epidemic (n.) -- shal-has-sak
Equine -- hors-, horsik (adj.) ; hors (n.)
Erect (v.) -- abu-tor
Erosion -- skrashaya
Escape -- stron (n.) , stron-tor (v.)
Escapee -- stronsu
Establish -- afer-tor
Etiquette -- yeht-shila-kloshai
Event -- pavek
Evergreen (n.) -- kwon-mor-kastik (plant) , kwon-mor-lap (tree)
Evergreen forest -- kwon-mor-laptra
Excavate -- razhil-tor
Excavation -- razhilan
Execute -- tostau
Execution -- tostaya
Expansion -- sa'ovaya
Explode -- thorshau
Exploration -- paglayaren
Explore -- paglayaret
Explosion -- thorshaya
Explosives -- thorshau-tukh
Fable -- yehvaru
Family (kin) -- pi'maat
Famine -- mair-yem-penak
Fang -- wu-zud
Farm -- uroshal (n.) ; uroshitau (v.)
Farm horse -- uroshal-hors
Farm wagon -- uroshal-hors-hali
Farmer -- uroshitausu (TGV) , uroshalsu (MGV)
Faro (pharaoh, pharo, faro bank, bucking the tiger, twisting the tiger's tail) -- fero |os-nop-zhagra|
Faro banker -- fero-donku-kelsu
Faro chip -- fero-val
Faro player (punter) -- fero-mavausu
Faro table -- fero-pasu
Farrier -- hors-stov'yasu
Fear -- pthak (n.) , ptha (v.)
Feather (n.) -- kid
Feed trough -- yem-muhraf
Feedbag -- yem-sa'haf
Female -- ko-, koyik (adj.) ; kosu (n.)
Fence (n.) -- tem
Fence rail -- tem-lapafek
Festival (n.) -- gad-muf
Fetlock -- fet'lak
Fiddle (n.) -- fihduhl |vai'o'lihn|
Fiddler, Fiddle player -- fihduhlsu |vai'o'lihnsu|
Fight -- puk (n.) , puk-tor (v.)
Find -- talal (n.) ; tal-tor (v.)
Fire horse (firehouse horse, fire department horse, fire service horse) -- yon-hors
Fire pit -- yon-pi'razh
Firearm -- pohshayek (TGV) , pohshek (MGV)
Firewood -- yon-lapan
Fireworks -- thorsh-kurosahlar
Firing pin -- pohshau-mof
1st Lt. Algernon Smith -- Fosh-Lan Ahldzhuhr'nan Smihth
1st Lt. Charles DeRudio -- Fosh-Lan Tcharlz Di'Rudi'o
1st Lt. Donald McIntosh -- Fosh-Lan Danuhld Mahk'Ihn'tash
1st Lt. Edward G. Mathey -- Fosh-Lan Ed'wuhrd G. Mahthi
1st Lt. Francis Gibson -- Fosh-Lan Frahnsihs Gihb'suhn
1st Lt. James Calhoun -- Fosh-Lan Dzheimz Kahl'hun
1st Lt. James Porter -- Fosh-Lan Dzheimz Portuhr
1st Lt. William W. Cooke -- Fosh-Lan Wihl'yuhm W. Kuuhk
Fish (n.) -- aluk|lar|
Flag (n.) -- haifan
Flagpole -- haifan-fek
Flash flood (n.) -- ak'wik-abrash
Flask -- mashek
Flea -- samm
Flee -- sasahr-tor
Flint (geol.) -- kil-kov
Flintlock musket -- kil-kov-yonanik muhskuht
Flintlock pistol -- kil-kov-yonanik el'ru-pohshayek (TGV) , kil-kov-yonanik el'ru-pohshek (MGV)
Flintlock rifle -- kil-kov-yonanik kar-pohshayek (TGV) , kil-kov-yonanik kar-pohshek (MGV)
Flock (n.) -- treit
Flood -- abrash (n.) , abrash-tor (v.)
Flood plain -- abrash-eiktra
Floor (n.) -- lan-tol
Flower (n.) -- svai
Flute (n.) -- kolchak
Foe -- hahf (adversary) ; nemut (enemy)
Folk hero -- sutra-korkarplasu
Folklore -- shasol-kethtra
Folktale -- sutra-varu
Food -- yem-tukh
Footpath -- lates-yut
Footprint -- ash'yaidar
Forest -- laptra
Fork (n.) -- snauk
Former slave -- fashi-kafeh
Fort -- klomya
Fort Abercrombie -- Klomya Ahbuhr'krambi
Fort Abraham Lincoln -- Klomya Eibruh'hahm Linkuhn
Fort Alexander -- Klomya Ahlihg'zahnduhr
Fort Apache -- Klomya Uhpahchi
Fort Arbuckle -- Klomya Ar'buhkuhl
Fort Atkinson -- Klomya Aht'kihn'suhn
Fort Aubrey -- Klomya Abrei
Fort Bain -- Klomya Bein
Fort Bascom -- Klomya Bahskuhm
Fort Bayard -- Klomya Beiyuhrd
Fort Belknap -- Klomya Bel'nahp
Fort Belmont -- Klomya Bel'mant
Fort Bennett -- Klomya Benuht
Fort Benton -- Klomya Bentuhn
Fort Berthold -- Klomya Bertold
Fort Blair -- Klomya Bler
Fort Bliss -- Klomya Blihs
Fort Boise -- Klomya Boizi
Fort Bonneville -- Klomya Banuh'vihl
Fort Bowie -- Klomya Bowi, Klomya Bui
Fort Breckinridge (ex-Camp Grant) -- Klomya Brekuhn'rihdzh
Fort Bridger -- Klomya Brihdzhuhr
Fort Brooks -- Klomya Bruuks
Fort Browning -- Klomya Brauning
Fort Buchanan -- Klomya Byu'kahnuhn
Fort Buenaventura -- Klomya Bwenuh'ventyuhruh
Fort Buford -- Klomya Byufuhrd
Fort Burgwin -- Klomya Buhrg'wihn
Fort Campbell -- Klomya Kahm'buhl
Fort Carroll -- Klomya Keruhl
Fort Caspar -- Klomya Kahspuhr
Fort Cass -- Klomya Kahs
Fort Cavagnial -- Klomya Kahvahnyal
Fort Chaffee -- Klomya Tchahfi
Fort Chardon -- Klomya Sharduhn
Fort Churchill -- Klomya Tchuhrchihl
Fort Claggett -- Klomya Klahguht
Fort Clark -- Klomya Klark
Fort Clay -- Klomya Klei
Fort Clifton -- Klomya Klihftuhn
Fort Cobb -- Klomya Kab
Fort Collins -- Klomya Kalihnz
Fort Connah -- Klomya Konaa
Fort Connor -- Klomya Kanuhr
Fort Conrad -- Klomya Kan'rahd
Fort Copelin -- Klomya Kopelihn
Fort Cotton -- Klomya Katuhn
Fort Craig -- Klomya Kreig
Fort Crockett -- Klomya Krakuht
Fort Cummings -- Klomya Kuhmingz
Fort Custer -- Klomya Kuhstuhr
Fort Dakota -- Klomya Duh'kotuh
Fort Dauphin -- Klomya Dafihn, Klomya Do'fahn
Fort Davis -- Klomya Deivihs
Fort Defiance -- Klomya Di'fai'uhns
Fort Deseret -- Klomya Dezuhret
Fort Dodge -- Klomya Dadzh
Fort Douglas -- Klomya Duhgluhs
Fort Downer -- Klomya Daunuhr
Fort Duchesne -- Klomya Du'kein
Fort El Reno -- Klomya El Rino
Fort Ellis -- Klomya Elihs
Fort Fetterman -- Klomya Fetuhr'muhn
Fort Fillmore -- Klomya Fihl'mor
Fort Fizzle -- Klomya Fihzuhl
Fort Fox & Livingston -- Klomya Faks heh Lihving'stuhn
Fort Fred Steele -- Klomya Fred Stiuhl
Fort Galpin -- Klomya Gahlpihn
Fort Garland -- Klomya Gar'luhnd
Fort Gibson -- Klomya Gihb'suhn
Fort Gilbert -- Klomya Gihl'buhrt
Fort Goodwin -- Klomya Gud'wihn
Fort Grant -- Klomya Grahnt
Fort Hale -- Klomya Hei'uhl
Fort Hall -- Klomya Hal
Fort Halleck -- Klomya Hahlek
Fort Hamilton -- Klomya Hahmihltuhn
Fort Harker -- Klomya Harkuhr
Fort Hawley -- Klomya Haa'li
Fort Hays -- Klomya Heiz
Fort Henning -- Klomya Hening
Fort Henry -- Klomya Hen'ri
Fort Hood -- Klomya Huuhd
Fort Howes -- Klomya Hauz
Fort Huachuca -- Klomya Wa'chukuh
Fort Insley -- Klomya Ihnz'li
Fort Jackson -- Klomya Dzhahksuhn
Fort James -- Klomya Dzheimz
Fort Jewell -- Klomya Dzhuwuhl
Fort Keogh -- Klomya Ki'o
Fort Kiowa -- Klomya Kai'o'wa
Fort LaBarge -- Klomya Luh'Bardzh
Fort Lane -- Klomya Lein
Fort Laramie -- Klomya Leruh'mi
The Fort Laramie Treaty -- Pid-Sep-Afikhan t'Klomya Leruh'mi
Fort Larned -- Klomya Lar'ned
Fort Leavenworth -- Klomya Levuhn'wuhrth
Fort Lewis -- Klomya Luwihs
Fort Lincoln -- Klomya Linkuhn
Fort Logan -- Klomya Loguhn
Fort Logan H. Roots -- Klomya Loguhn H. Ruts
Fort Lookout -- Klomya Luuhk'aut
Fort Lowell -- Klomya Lowuhl
Fort Lyon (Fort Wise) -- Klomya Lai'uhn
Fort Maginnis -- Klomya Muh'gihnihs
Fort Mandan -- Klomya Mahn'dahn
Fort Mann -- Klomya Mahn
Fort Marcy -- Klomya Marsi
Fort Massachusetts -- Klomya Mahsuh'chusets
Fort McCulloch -- Klomya Muh'Kuhluhk
Fort McDowell -- Klomya Muhk'Dauwuhl
Fort McIntosh -- Klomya Mahkihn'tash
Fort McKenzie -- Klomya Muh'Kenzi
Fort McKinney -- Klomya Muh'Kihni
Fort Meade -- Klomya Miid
Fort Meeks -- Klomya Miks
Fort Missoula -- Klomya Mihzuluh
Fort Mojave -- Klomya Mo'havi
Fort Montgomery -- Klomya Mant'guhm'ri
Fort Monument -- Klomya Manyu'ment
Fort Morgan -- Klomya Morguhn
Fort Owen -- Klomya Owuhn
Fort Parker -- Klomya Parkuhr
Fort Pease -- Klomya Piiz
Fort Peck -- Klomya Pek
Fort Phil Kearny -- Klomya Fihl Kihrni
Fort Piegan -- Klomya Piguhn
Fort Pierre Chouteau -- Klomya Pi'er Shu'to
Fort Platte -- Klomya Plaht
Fort Pueblo -- Klomya Pu'eblo
Fort Randall -- Klomya Rahnduhl
Fort Ransom -- Klomya Rahnsuhm
Fort Reno -- Klomya Rino
Fort Rice -- Klomya Rais
Fort Riley -- Klomya Raili
Fort Russell -- Klomya Ruhsuhl
Fort St. Vrain -- Klomya Seint Vrein
Fort Sam Houston -- Klomya Sahm Hyustuhn
Fort Sanders -- Klomya Sahnduhrz
Fort Sarpy -- Klomya Sarpi
Fort Saunders -- Klomya Sanduhrz
Fort Schellbourne -- Klomya Shel'born
Fort Scott -- Klomya Skat
Fort Sedgwick -- Klomya Sedzh'wihk
Fort Seldon -- Klomya Selduhn
Fort Shaw -- Klomya Shaa
Fort Sill -- Klomya Sihl
Fort Smith -- Klomya Smihth
Fort Stambaugh -- Klomya Stahm'baa
Fort Stanton -- Klomya Stahntuhn
Fort Stevenson -- Klomya Stivuhn'suhn
Fort Stockton -- Klomya Stak'tuhn
Fort Sully -- Klomya Suhli
Fort Sumner -- Klomya Suhm'nuhr
Fort Supply -- Klomya Suh'plai
Fort Thomas -- Klomya Tamuhs
Fort Thompson -- Klomya Tam'suhn
Fort Titus -- Klomya Taituhs
Fort Totten -- Klomya Tatuhn
Fort Towson -- Klomya Tausuhn
Fort Tucson -- Klomya Tu'san
Fort Uncompahgre -- Klomya Uhn'kom'pagrei
Fort Union -- Klomya Yunyuhn
Fort Utah -- Klomya Yu'taa
Fort Van Buren -- Klomya Vahn Byuhruhn
Fort Vasquez -- Klomya Vahskez
Fort Verde -- Klomya Verdei
Fort Wakarusa -- Klomya Wakuh'rusuh
Fort Wallace -- Klomya Waluhs
Fort Washakie -- Klomya Washaki
Fort Washita -- Klomya Washituh
Fort Wayne -- Klomya Wein
Fort Whipple -- Klomya Wihpuhl
Fort William -- Klomya Wihl'yuhm
Fort William Henry Harrison -- Klomya Wihl'yuhm Hen'ri Herihsuhn
Fort Wingate -- Klomya Wihn'geit
Fort Worth, Texas -- Fort Wuhrth - Teksuhs |Klomya Wuhrth|
Fort Yates -- Klomya Yeits
Fort Yellowstone -- Klomya Yelo'ston
Fort Yuma -- Klomya Yumuh
Fort Zarah -- Klomya Zaruh
Fortification (structure) -- klomashak
Foundation -- nen (base) ; kel-nen (building)
Foundation stone -- kel-nen-kov
Frank Dalton -- Frahnk Daltuhn
Frank James -- Frahnk Dzheimz
Frank McLaury -- Frahnk Muh'Klauri
Frank Stilwell -- Frahnk Stihl'wel
Frank Wesson rifle -- kar-pohshayek t'Frahnk Wesuhn (TGV) , kar-pohshek t'Frahnk Wesuhn (MGV)
Fred Waite -- Fred Weit
Fredericksburg, Texas -- Freduhrihks'buhrg - Teksuhs
Freedom -- el'es
Freight -- tusla
Freight wagon -- tusla-nahalesh-hali
Freighter (person) -- tusla-nahaleshsu
French (language) -- fransei
Frenchman -- sa-franssu
Frenchwoman -- ko-franssu
Friendly tribe -- thraht-emumaat
Friendship -- thrah'es
Fright -- kolthak
Frighten -- koltha
Fringe (n.) -- geldel (decorative border) ; rihk (edge)
Frog -- frag
Frontier -- shalrihk
Frontiersman -- shalrihksu
Frost (n.) -- le-su
Frostbite -- le-suma-yontaya
Fruit (n.) -- savas
Funeral -- mem-lu til-kum
Fur (n.) -- ausachya
Gallows -- geld-stau-nentu
Gamble (v.) -- zhasihau
Gambler -- zhasihausu
Gambling -- zhasihaun
Gambling hall -- zhasihaun-kel
Game (n.) -- zhagra
Gang (n., criminals) -- buhshaya-travek
Gap (n.) -- haf
Garden (n.) -- bah-ker
Garment (n.) -- ain
Gate -- temep
Gatling gun -- pohshayek t'Gaht'ling (TGV) , pohshek t'Gaht'ling (MGV)
Geld (v.) -- snem-tor sakallar
Gelded (adj.) -- sakallar-snemalik
Gelding -- sakallar-snemalfa
Gen. Oliver O. Howard -- Kahr-Lan Alihvuhr O. Hauwuhrd
Gen. Philip H. Sheridan -- Kahr-Lan Fihlihp H. Sherih'duhn
Gen. William Tecumseh Sherman -- Kahr-Lan Wihl'yuhm Tekuhm'suh Shuhrmuhn
George "Bitter Creek" Newcomb -- Dzhordzh >Bituhr Krik< Nukuhm
George Boyd Houghton -- Dzhordzh Boid Haa'tuhn
George Edwin Lord -- Dzhordzh Ed'wihn Lord
George Watts Garland -- Dzhordzh Wats Gar'luhnd
German -- doich-, doichik (adj.) ; doich (n., language) ; doichsu (n., person)
Geronimo (Goyathlay, Goyahkla) -- Zhuhranihmo
Ghost story -- tam'a-var
Ghost town -- ek'trashal-kahr
Gila City, Arizona -- Hiluh Sihti - Erih'zonuh
Gila River -- Pilash t'Hiluh
Gin (alcohol) -- dzhihn
Glass (n.) -- makh (material) ; mashuyek (drinking container)
Glove (n.) -- el'rukhut
Goat -- got
God (generic term) -- ekon
Goes Ahead (Bah-suk-ush, First One, Goes First, The One Ahead, Comes Leading) -- Goz Uh'hed |Hal-Tor svi'Khom|
Gold (metal) -- kin-tukh
Gold coin -- kin-tukh-buhn
Gold mine -- van-razh t'kin-tukh
Gold ring -- kin-tukh-mokuv
Goldsmith -- kin-tukh-zupsu
Government -- spanakhat
Grain -- yartik
Granary -- yartik-kel
Grapes -- greiplar
Grass -- yar
Grasslands -- yartra
Gratton "Grat" Dalton -- Grahtuhn >Graht< Daltuhn
Grave (n.) -- shi'vukhut
Gravestone -- ahm-kov
Graveyard -- vukhut-ker
Great Northern Railway -- Shefek-Yut t'Lo'uk Desh'rak
The Great Plains -- Lo'uk Eiktra
The Great Sioux War -- Lo'uk Suu-Ahkh
The Great Wagon Road -- Lo'uk Hors-Hali-Yut
Greater prairie-chicken -- suk yar-eiktra-tchihkuhn
Greater sage grouse -- suk-seidzh-graus
Greenhorn -- riveshtal-veh
Grizzly bear -- grihzli-ber
Groom -- pastailigausu (n.) ; pastailigau (v.)
Growing season -- to'ovau-tevun-yonuk
Guest (n.) -- be'hai'la
Guitar -- gitar
Guitar player -- gitar-mavausu
Gun (n.) -- pohshayek (TGV) , pohshek (MGV)
Gun belt -- pohshayek-san-zhel (TGV) , pohshek-san-zhel (MGV)
Gunfight -- pohsh-puk
The Gunfight at the O.K. Corral -- Pohsh-Puk na'Aushfa-Pakuv t'O. K.
Gunfighter -- pohsh-puksu
Gunpowder -- pohsh-grazhiv
Guthrie, Oklahoma -- Guhth'ri - Okluh'homuh
Gypsum -- aukh
Habitat -- ha'kiv-shal
Hairy Moccasin (Esh-sup-pee-me-shish) -- Heri Makuhsihn
Hammer (n.) -- mah-vel
Hammock -- yuk-geldayek
Hand pump -- el'ru-spol
Hand saw -- el'ru-zuneshek
Handcuffs -- el'ru-natelek
Handgun (n.) -- el'ru-pohshayek (TGV) , el'ru-pohshek (MGV)
Handle -- el'rek (n.) , el'rekau (v.)
Handshake (n.) -- el'ru-hutaya
Hang (v.) -- geldau (dangle, suspend) ; |talu-|stageldau (execute)
Hanged, to be -- talu-stageldalau
Hanging (n.) -- stageldaya
Hangman -- stageldausu
Hank Monk -- Hahnk Muhnk
Hankerchief, Handkerchief -- han-sai
Hardyville, Arizona -- Hardi'vihl - Erih'zonuh
Hare -- her
Harmonica -- har'manihkuh |ru'lut-orguhn|
Harness -- kuzhet (n.) ; kuzh-tor (v.)
Harness horse -- kuzhet-hors, hali-hors
Harpsichord -- harpsih'kord |el'taluv-krikmaval-tanaf'mavek|
Harry Longabaugh (The Sundance Kid) -- Heri Languh'baa
Harshaw, Arizona -- Har'shaa - Erih'zonuh
Harvey Logan (Kid Curry) -- Harvi Loguhn
Hat -- taik
Hatchet (n.) -- el'ru-la'ash, pi'la'ash
Hatter, Hatmaker -- taik-torsu
Haul (v.) -- nahalesh
Hawken rifle -- kar-pohshayek t'Haaken (TGV) , kar-pohshek t'Haaken (MGV)
Headband -- patam-zhel
Healer -- hakausu
Health -- muhl'es
Hearth -- yon-lanet
Hearthstone -- yon-lanet-kov
Heathen (n.) -- ridvasu
Henry Armstrong Reed -- Hen'ri Arm'strang Riid
Henry lever action rifle -- el'vulmu-torayik kar-pohshayek t'Hen'ri (TGV) , el'vulmu-torayik kar-pohshek t'Hen'ri (MGV)
Henry M. Stanley -- Hen'ri M. Stahn'li
Henry McCarty (William H. Bonney, Henry Antrim, Billy the Kid) -- Hen'ri Muh'Karti |Bihli Kan|
Henry Newton Brown -- Hen'ri Nutuhn Braun
Henry Rinaldo Porter -- Hen'ri Rihnaldo Portuhr
Herd (n.) -- kuht
Hero -- |sa-|korkarplasu
Heroine -- ko-korkarplasu
Highlands -- pid-shal|tra|
Hill -- kunel
Hinge (n.) -- tu'adayek
History -- vesht-var
Hoax (n.) -- tasadi
Hole (n.) -- razh
The Hole-in-the-Wall Gang -- Buhshaya-Travek t'Razh svi'Temok
Holster (n.) -- el'ru-pohshayek-mesk (TGV) , el'ru-pohshek-mesk (MGV)
Holy man -- sa-vaisu
Holy woman -- ko-vaisu
Home (n.) -- ha-kel
Home life -- kelek-ha'kiv
Homestead -- hom'sted |160 eikuhr|
Homesteader -- hom'stedsu
Honor -- dor (n.) , dor-tor (v.)
Hood (n.) -- fash
Hook (n.) -- kik
Hook Nose (Vóhko'xénéhe, Woqini, Woquini, Roman Nose) -- Huuhk Noz, Romuhn Noz |Kik-Han, Roman-Han|
Hopi -- hopi-, hopiyik (adj.) , hopisu (n.)
Horace Greeley -- Horuhs Grili
Horizon -- ir-zehl
Horn (n.) -- stonn (animal) ; stonal (sound maker)
Horse (n.) -- hors
Horse blanket -- hors-yuk-sai
Horse breeder -- hors-ferkatelausu
Horse cart -- hors-hal
Horse collar -- hors-talukuv
Horse Creek -- Hors Krik
Horse culture -- hors-iyula
Horse race -- hors-sahrvukh
Horse rail -- hors-lapafek
Horse thief, Horse rustler -- hors-vazgausu
Horse trainer -- hors-ranausu
Horseback rider -- fi-hors-fausu
Horsehair (n.) -- hors-isachya
Horsehide (n.) -- hors-wadi
Horseman -- sa-horssu
Horsemanship -- hors-fau-kwel
Horseshoe (n.) -- hors-ash'el
Horsewoman -- ko-horssu
Hostile tribe -- rithraht-emumaat
Hotel -- hafan-kel
Hound (n.) -- po'austukau-dag
House (n.) -- kelek
Humidity -- sov-masu'es
Hunkpapa Sioux (n.) -- hunk'papa-suusu
Hunt -- po'austukaya (n.) , po'austukau (v.)
Hunter -- po'austukausu
Hunter-gatherer society -- po'austukau-hoknau-shila'es
Hunting trophy -- po'austukaun-donta'an
Hurdy gurdy -- el'dayek-pilakh-mavaul
Hut -- veli-kel
Hyman Neil (Hoodoo Brown) -- Haimuhn Niuhl
Ice (n.) -- le-suma
Ice house, Icehouse -- le-suma-kel
Idaho -- Aiduh'ho
Idaho Territory -- Aiduh'ho-Tsokal
Ike Clanton -- Aik Klahntuhn
Illness -- has-mar
Image (n.) -- glakuv
Immigrant -- vibashsu
Immigration -- vibashan
Incident -- pavesh
Independence -- tikopah
Independence, Missouri -- Ihndih'penduhns - Mih'zuhri
Independent (adj.) -- tikop-, tikopik
Indian (n.) -- ihndiuhnsu, salat-uhmerikasu
Indian horse, Indian pony -- salat-uhmerikan-hors
Indian trail -- salat-uhmerikan-yut
Indian tribe -- salat-uhmerikan-emumaat
The Indian Wars (The Indian Wars of the Great Plains) -- Ihndi'an-Ahkhlar |t'Lo'uk Eiktra|
Indiana -- Ihndi'ahnuh
Indigenous people -- salatsular
Individual (person) -- wuhsu
Infant -- kan-bu
Infant mortality -- kan-buyik tev'es
Injure -- dash-tor
Injury -- dash
Ink (n.) -- neshuk
Inn -- hafa'el
Inscribe -- vikitau
Inscription -- vikitaya
Insect -- ravot
Interfere -- snertau
Interference -- snertaya
Intrude -- vi-kwitau
Intruder -- vi-kwitausu
Intrusion -- vi-kwitaya
Invent -- fereik-tor
Invention -- fereik-vel
Inventor -- fereiksu
Iowa -- Ai'o'wuh
Iron (metal) -- shek-tukh
Ironworker -- shek-tukh-zupsu
Irrigation -- kasmashaya
Isaac "Ike" Black -- Aizuhk >Aik< Blahk
Isolation -- sameskaraya
Itch -- drizh (n.) , drizh-tor (v.)
Itching -- drizhan
Jack McCall (Bill Sutherland) -- Dzhahk Muh'Kal
Jack rabbit -- dzhahk-rahbuht
Jacket (n., coat) -- kopal
Jail (n.) -- lograzek
James Averell -- Dzheimz Ahvuhruhl
James Madison DeWolf -- Dzheimz Mahdih'suhn Duh'Wolf
James Miller (Deacon Jim) -- Dzheimz Mihluhr
James Wilkerson -- Dzheimz Wihlkuhr'suhn
The James-Younger Gang -- Buhshaya-Travek t'Dzheimz-Yuhnguhr
Jar (n., container) -- kak
Jeff Kidder -- Dzhef Kihduhr
Jennie "Little Britches" Stevens -- Dzheni >Lituhl Brihchihz< Stivuhnz
Jenny (jennet) -- ko-danki
Jesse Chisholm -- Dzhesi Tchihsuhm
Jesse James -- Dzhesi Dzheimz
Jewel -- ek'zer
Jewelry -- ek'zeru
Jim Younger -- Dzhihm Yuhnguhr
Joab Perry -- Dzhob Peri
Joel Collins -- Dzho'uhl Kalihnz
John Henry "Doc" Holliday -- Dzhan Hen'ri >Dak< Halih'dei
John Hicks Adams -- Dzhan Hihks Ahduhmz
John Horton Slaughter (Texas John) -- Dzhan Hortuhn Slaatuhr
John Jarrett -- Dzhan Dzheruht
John Joshua Webb (Samuel King) -- Dzhan Dzhashu'uh Web
John Kinney -- Dzhan Kihni
John Martin (Giovanni Martini) -- Dzhan Martihn |Dzhi'o'vani Martini|
John Selman, Jr. -- Dzhan Sel'muhn - weh-nu'ri
John Wesley Hardin -- Dzhan Wes'li Hardihn
John Y. Nelson (Cha-Sha-Cha-Opoyeo) -- Dzhan Y. Nel'suhn
Johnny Ringo -- Dzhani Ringo
Joseph White Cow Bull -- Dzhosuhf Wait Kau Buhl |Wan-Kur Kau-Buhl|
Journey -- halovaya (n.) , halovau (v.)
Judge -- to-go-rasathausu (n.) ; to-go-rasathau (v.)
Jug (n.) -- masuhb
Julesburg, Colorado -- Dzhulz'buhrg - Kaluh'rahdo
Junction City, Kansas -- Dzhuhnk'shuhn Sihti - Kahnzuhs
Justice -- yeht-gav
Justice of the Peace -- sochya-yeht-gavsu
Kansas -- Kahnzuhs
Kansas City, Kansas -- Kahnzuhs Sihti - Kahnzuhs
Kansas City, Missouri -- Kahnzuhs Sihti - Mih'zuhri
Kansas Pacific Railroad -- Shefek-Yut t'Kahnzuhs Puhsihfik
Kansas River -- Pilash t'Kahnzuhs
Kansas Territory -- Kahnzuhs-Tsokal
Key (n.) -- tal-muv
Kickapoo -- kihkuh'pu-, kihkuh'puyik (adj.) , kihkuh'pusu (n.)
Kill (v.) -- stau
Killer -- stausu
Kiln -- krizh'vi-fasek
Kinsman -- tomasu
Kiowa -- kai'o'wa-, kai'o'waik (adj.) , kai'o'wasu (n.)
Kitchen -- af'tum
Kitchen ware -- af'tum-greink
Knife (n.) -- lipau
Knot -- gor (n.) , gor-tor (v.)
Kotsoteka Comanche (n.) -- kotso'teka-kuh'mahnchisu
Ladder -- pu'uth
Lake -- suk'muzh
Lakota (Sioux) -- la'kota-, la'kotaik (adj.) , la'kotasu (n.)
Lamp (n.) -- ha'gelet (elect.) ; yonet (oil, kerosene, etc.)
Lance -- li-wun
Land (n.) -- solektra (ground, property, region) ; shasol (nation)
Language -- gen-lis (anc.)
Lantern -- |makh-|yonet
Laramie, Wyoming -- Leruh'mi - Wai'oming
Laramie River -- Pilash t'Leruh'mi
Lariat -- leriuht
Las Vegas, New Mexico -- Las Veiguhs - Nu Meksiko
Lasso (n.) -- lahso
Law -- to-gav
Lead (metal) -- ras-tukh
Lead mine -- van-razh t'ras-tukh
Lean-to (n.) -- galat-kamu-kel|krus|
Leather -- duf
Leavenworth, Kansas -- Levuhn'wuhrth - Kahnzuhs
Leavenworth City & Pike's Peak Express Company -- Sahrk-Krozhak t'Levuhn'wuhrth-Kahr heh Feh t'Paik
Legacy -- visak'a
Legend (tale) -- osos'ehtak
Library -- shi'dunap
Lt. Col. George Armstrong Custer -- Zhel-Lan Dzhordzh Arm'strang Kustuhr
Lt. Gen. William T. Sherman -- Reh-Kahr-Lan Wihl'yuhm T. Shuhrmuhn
Life -- ha'kiv
Limestone -- vom-tukh
Linen -- flahks-sai
Liquor -- omonel
Little Bighorn River -- Pilash t'Lihtuhl Bihg'horn |Pilash t'Pi-Suk-Stonn|
Little Blue River -- Pilash t'Lihtuhl Blu |Pilash t'Pi-Pla-Kur|
Little Rock (Hō-hăn-ĭ-no-o′) -- Lituhl Rak |Pi-Kov|
Livestock -- kahm-aushfatra
Livery -- kakelalutunaya
Livery stable (livery yard) -- kakelalutunau-kel
Location -- shi
Locomotive -- shefek-seshayek
Log cabin -- lapuh-kel
Lon Chambers -- Lan Tcheim'buhrz
Long rifle -- wu-kar-pohshayek (TGV) , wu-kar-pohshek (MGV)
Loom -- svimog-nevis
Lost (adj.) -- paki-, pakik
Louisiana -- Lu'izi'ahnuh, Luzi'ahnuh
Love -- ashaya (n.) , ashau (v.)
Lowlands -- nuk-shal|tra|
Machine (n.) -- mish-vel
Mail -- sakat (n.) , sakat-tor (v.)
Mail bag -- sakat-sa'haf
Mail coach -- sakat-hors-hali
Maj. Frank North -- Tra-Lan Frahnk North
Maj. Joel H. Elliott -- Tra-Lan Dzho'uhl H. Eliuht
Maj. Marcus Reno -- Tra-Lan Markuhs Rino
Maj. Gen. William B. Hazen -- Dah-Kahr-Lan Wihl'yuhm B. Heizuhn
Maj. Gen. Winfield S. Hancock -- Dah-Kahr-Lan Wihn'fiuhld S. Hahn'kak
Male -- sasu (n.) ; sa-, sayik (adj.)
Mallet (n.) -- lapan-mah-vel
Malnutrition -- yem-tan-fam
Man (n.) -- sasu
Manitoba -- Mahnih'tobuh
Manners -- gladzhu
Map -- besan (n.) , besau (v.)
Mark Kellogg -- Mark Kelag
Market (n.) -- ramakurai
Marriage -- kun-ut
Marshal Bill Tilghman -- Marshuhl Bihl Tihlg'muhn
Marshal Fred White -- Marshuhl Fred Wait
Martha Jane Cannary (Calamity Jane) -- Marthuh Dzhein Kuh'neri |Kuh'lahmihti Dzhein|
Marysville, Kansas -- Meriz'vihl - Kahnzuhs
Mask (n.) -- limein
Massacre -- ek'riyeht-staya (n.) , ek'riyeht-stau (v.)
Meadow -- ne-yartra
Meal -- yem
Meat -- kahm
Medal -- mokebihk
Medical instrument -- has-raul
Medication -- haseret
Medicine -- has-tal (study) ; haseret (medication)
Medicine lodge -- kon-sol-kel
The Medicine Lodge Treaty -- Pid-Sep-Afikhan t'Medihsihn Ladzh |Kon-Sol-Kel|
Medicine wheel -- kon-sol-halek
Message (n.) -- skladan
Messenger -- skladasu
Metal (n.) -- mokev
Metalworker -- mokevsu
Mexican -- me'hiko-, me'hikoyik (adj) ; me'hikosu (person)
Mexico (México, Mejico) -- Me'hiko, Meksiko
Michel "Mitch" Bouyer (Kar-pash) -- Mishel >Mihch< Bu'yei
Midwife -- ko-keshtan-gol'nevsu
Migrate -- bashan-tor
Migration -- bashan
Military -- aski-, askik (adj.) ; askital (n.)
Military dispatch -- aski-skladan
Military dispatch rider -- aski-skladan-fausu
Militia -- riyigal-ask'er
Milk (n.) -- thas
Mill (n.) -- yartik-grazhakel (grain) ; zuneshkel (lumber)
Millstone -- yartik-grazhau-kov
Mine -- van-razh (n., source of ore) ; van-tor (v., excavate ore)
Miner -- vansu
Mineral -- ek'tukh
Mink -- mink
Minniconjou Sioux (Minηicoηjou Lakota, Minneconjou Lakota) (n.) -- mini'kong'dzhu-suusu
Mississippi -- Mihsih'sihpi
Mississippi River -- Pilash t'Mihsih'sihpi
Missouri -- Mih'zuhri, Mih'zuhruh
Missouri River -- Pilash t'Mih'zuhri
Moccasin -- makuhsihn |wadi-ash'el|
Model 1885 Remington-Lee rifle -- Rev 1885 kar-pohshayek t'Reming'tuhn-Li (TGV) , M1885 kar-pohshek t'Reming'tuhn-Li (MGV)
Mohawk -- mo'haak-, mo'haakik (adj.) , mo'haaksu (n.)
Money -- donku
Montana -- Man'tahnuh
Montana Territory -- Man'tahnuh-Tsokal
Moose -- mus
Morgan Earp -- Morguhn Uhrp
Mormon -- mor'muhn-, mor'muhnik (adj.) , mor'muhnsu (n.)
The Mormon Trail -- Mor'muhn-Yut
Mortar and pestle -- grazhau-yerak heh grazhau-fek
Mosquito -- muhskito (n.) -- ko-mekh
Mount (v.) -- finaufau
Mountain -- suk'kunel (non-volcanic) ; zul-kunel (volcanic)
Mountain goat -- suk'kunel-got
Mountain howitzer -- iyik kulan-neshal-thorshun t'suk'kunel
Mountain lion (cougar, puma) -- suk'kunel-lei'o, pumuh
The Mountain Meadow Massacre -- Ek'riyeht-Staya t'Suk'kunel-Ne-Yartra
Mountain range -- |suk'|kunel-zehl
Moustache -- abru-bru-isachya
Moving Robe Woman (Tȟašína Máni, Her Eagle Robe, Walking Blanket Woman, Mary Crawler) -- Moving Rob Wuuhmuhn |Dvunan-Pelal-Kosu|
Mud -- vrel
Mule -- myul |rish-aushfa t'sa-hors heh ko-danki|
Mule deer -- myul-dihr
Mule team -- myul-fatravek
Muleteer (muleskinner, arriero) -- myul-yetursu
Murder -- riyeht-staya (n.) , riyeht-stau (v.)
Museum -- shi'gluvaya
Music -- ralash-tanaf
Musical instrument -- ralash-tanaf-mavaul
Musket -- muhskuht |ru'lut-tusan-pohshek|
Mustang -- muhstang |funkwai-hors|
Muzzle flash -- wun-ru'lut-kahat
Muzzle-loader -- ru'lut-tusan-pohshek
Myra Maybelle Shirley Reed Starr (Belle Starr, The Bandit Queen) -- Mairuh Mei'bel Shuhr'li Riid Star
Mystery -- del-ri
Myth -- holsh
Nag (n., old horse) -- nahg
Nail (n.) -- felu (finger, toe) ; termu (fastener)
Name (n.) -- ahm
Nathaniel "Zip" Wyatt (Wild Charlie, Dick Yeager) -- Nuh'thahnyuhl >Zihp< Wai'uht
Nation -- shasol
Native -- salat-, salatik (adj.) ; salasu (n.)
Native American -- salat-uhmerikan-, salat-uhmerikanik (adj.) ; salat-uhmerikasu (person)
Native American camp/encampment -- salat-uhmerikan-bladzh
Native American village -- salat-uhmerikan-pi'kahr
Nature -- malat
Navajo (Navaho) -- nava'ho-, nava'hoyik (adj.) , nava'hosu (n.)
Nebraska -- Nuh'brahskuh
Nebraska Territory -- Nuh'brahskuh-Tsokal
Needle (n.) -- |og-|lum
Needle gun -- pohshau-mof-pohshayek (TGV) , pohshau-mof-pohshek (MGV)
Neighbor (n.) -- behsu
Nevada -- Nuh'vahduh, Ne'vahduh
New Mexico -- Nu Meksiko
Newton, Kansas -- Nutuhn - Kahnzuhs
Nez Perce -- neiz-puhrsik, nimipuyik (adj.) , neiz-puhrssu, nimipusu (n.)
Nickel (metal) -- orn-tukh
Nickel mine -- van-razh t'orn-tukh
Night -- mu'yor
Nokoni Comanche (n.) -- no'koni-kuh'mahnchisu
Noon -- sviti-gad
Noose -- stageldau-pakuv
North -- desh'rak
North America -- Desh'rak-Uhmerikuh
North American -- desh'rak-uhmerikan-, desh'rak-uhmerikanik (adj.) ; desh'rak-uhmerikasu (person)
North Dakota -- North Duh'kotuh, North Duh'koduh |Desh'rak-Duh'kotuh|
North Platte River -- North Plaht Rihvuhr |Pilash t'Desh'rak-Plaht|
North Solomon River -- North Saluhmuhn Rihvuhr |Pilash t'Desh'rak-Saluhmuhn|
Northern -- desh'rak-, desh'rakik
Northern Arapaho -- desh'rak-uhrahpuh'ho-, desh'rak-uhrahpuh'hoyik (adj.) , desk'rak-uhrahpuh'hosu (n.)
Northern Cheyenne -- desh'rak-shai'ahn-, desh'rak-shai'ahnik (adj.) , desh'rak-shai'ahnsu (n.)
Northern Pacific Railway -- Shefek-Yut t'Desh'rak-Puhsihfik
Nosebag -- yem-sa'haf
Nutrition -- yem-tan
Oar (n.) -- fel
Oat -- ot
Observation -- glantaya
Observe -- glantau
Observer -- glantausu
Obsidian -- zul-makh
Obsidian arrowhead -- zul-makhik kliton-sfek
Obsidian blade -- zul-makhik wun-mor
Obsidian spearhead -- zul-makhik tilek-sfek
Occupation -- tvihalkilaya
Occupy -- tvihalkilau
Officer -- lansu (military) , to-mesksu (law enforcement)
Oglala Lakota (Oglala Sioux) -- oguh'lala-, oguh'lalaik (adj.) , oguh'lalasu (n.)
Ohio -- O'hai'o, O'haiyo
Ohio River -- Pilash t'O'hai'o
Oil (n.) -- elmin
Ointment -- elmuvak
Ojibwe, Ojibwa -- o'dzhib'wei-, o'dzhib'weik (adj.) , o'dzhib'weisu (n.)
Oklahoma -- Okluh'homuh
Oklahoma City, Oklahoma -- Okluh'homuh Sihti - Okluh'homuh
Oklahoma Territory -- Okluh'homuh-Tsokal
Old (adj.) -- os|-|
Omaha, Nebraska -- Omuh'ha - Nuh'brahskuh
One Bull (Tȟatȟáŋka Waŋžíla, Henry Oscar One Bull) -- Wuhn Buhl |Wuh Buhl|
Ontario -- An'teri'o
Orchard -- lap-bah-ker
Ore -- van-tukh
Oregon -- Ori'guhn, Oruh'guhn
Oregon Territory -- Ori'guhn-Tsokal
The Oregon Trail -- Ori'guhn-Yut
Origin -- tveshu
Otter -- atuhr
Outhouse -- si-snem-pi'kel
Outlaw (n.) -- satolessu
Oven -- fasek
Overland Mail Company -- Messolektra-Sakat-Krozhak
Overland Stage Company -- Messolektra-Ifis-Krozhak
Overrun (v.) -- messahr-tor
Owl -- auwuhl
Own -- sha', sha'ik (adj.) ; ma (v.)
Owner -- ma'su
Ox (pl. Oxen) -- aks
Ox team -- aks-fatravek
Pacific Union Express Company -- Sahrk-Krozhak t'Puhsihfik Yunyuhn
Pack (coyotes, wolves, etc.) -- askuht
Pack animal -- tanil-lesh-aushfa
Pack horse -- tanil-lesh-hors
Pack mule -- tanil-lesh-myul
Pack saddle -- lesh-san t'tanil-aushfa
Pack train -- tanil-lesh-zehlonek
Paddle (n.) -- felralek
Paddock -- temal-hors-solai, temal-aushfa-solai
Pail (n.) -- pi'mashuk
Paint -- kras (n.) , kras-tor (v.)
Palisade -- lapuh-temok
Pantano, Arizona -- Pan'tano - Erih'zonuh
Paper (n.) -- dun
Parasite -- neshuhk
Passage (n.) -- fabehalan
Path -- yut
Patrick "Pat" Garrett -- Pahtrihk >Paht< Geriht
Patrol (n.) -- pabelk
Pawnee -- paa'ni, paa'niyik (adj.) , paa'nisu (n.)
Pawnee, Oklahoma -- Paa'ni - Okluh'homuh
Peace -- sochya
Pearl Hart -- Puhrl Hart
Peccary -- pekuhri
Pellet -- poh
Pelt (n.) -- aushfa-wadi
Penateka Comanche (n.) -- pena'teka-kuh'mahnchisu
Pennant -- reh-vla-haifan
Percheron -- puhrchuhran, persheron |seshau-hors t'Frans|
Perry, Oklahoma -- Peri - Okluh'homa
Pete Spence -- Pit Spens
Petroglyph -- kov-kitaya
Phil Cole -- Fihl Kol
Photograph (n.) -- ha'gel-bikuv
Piano -- pi'ahno |el'taluv-ralash-tanaf'mavek|
Piano player -- pi'ahno-mavausu
Pickax (n.) -- sfek-la'ash
Picket pin, Picket-pin -- hors-paskor-mof
Pictograph, Pictogram -- temok-bikuv-besan
Picture (n.) -- bikuv
Pig -- pihg, swain
Pike's Peak -- Feh t'Paik
Pistol -- el'ru-pohshayek (TGV) , el'ru-pohshek (MGV)
Placer (geol.) -- ek'tukh-titaya
Plain(s) -- eiktra
Plains Indian -- eiktra-salat-uhmerikanik (adj.) ; eiktra-salat-uhmerikasu (n.)
Plant (n.) -- kastik
Plateau -- pasutra
Platform -- skaf
Plow -- zahz (n.) , zahz-tor (v.)
Plow horse -- zahz-hors
Plum Creek -- Pluhm Krik |Pi'Pilash t'Pluhm|
Poker (card game) -- pokuhr
Poker chip -- pokuhr-val
Poker player -- pokuhr-mavausu
Poker table -- pokuhr-pasu
Policy -- martoguh
Pony -- poni, hors-kan
The Pony Express -- Poni-Sahrk
Pony Express rider -- fausu t'Poni-Sahrk
Pony Express station -- laskat t'Poni-Sahrk
Posse -- zasahr-sutravek
Pot (n.) -- greindzh
Potable water -- mon-masu
Pottery -- krizh'vitra
Pottery shard -- krizh'vitra-karf
Powder horn -- pohsh-grazhiv-stonn
Powder River -- Pau'duhr Rihvuhr |Pilash t'Pau'duhr|
Prairie -- yar-eiktra
Prairie dog -- yar-eiktra-dag
Prairie Dog Creek -- Preri Dag Krik |Pi'Pilash t'Yar-Eiktra-Dag|
President Benjamin Harrison -- Tobuhflihsu Bendzhuh'mihn Herihsuhn
President Chester A. Arthur -- Tobuhflihsu Tchestuhr A. Arthuhr
President Grover Cleveland -- Tobuhflihsu Grovuhr Kliv'luhnd
President James A. Garfield -- Tobuhflihsu Dzheimz A. Gar'fiuhld
President Rutherford B. Hayes -- Tobuhflihsu Ruhðuhr'fuhrd B. Heiz
President Theodore Roosevelt -- Tobuhflihsu Thiuh'dor Rozuh'velt
President Ulysses S. Grant -- Tobuhflihsu Yu'lihsiz S. Grahnt
President William McKinley -- Tobuhflihsu Wihl'yuhm Muh'Kihn'li
Promontory Summit, Utah (Promontory Point, Utah) -- Promuhn'tori Suhmiht - Yu'taa
Pronghorn -- kikaat-stonn
Pray -- ekon-shoret
Prayer -- ekon-shoren
Prayer stone -- ekon-shoret-kov
Professional gambler -- yigal-zhasihausu
Prostitute -- dihrf-makausu
Prostitution -- dihrf-makaya
Pueblo -- vrel-dokik menal-pi'kahr
Pueblo culture -- vrel-dokik menal-pi'kahrik iyula
Pulley -- sesharif
Pump -- spol (n.) , spol-tor (v.)
Purse -- skil-donku
Pursue -- zasahr-tor
Pursuit -- zasahr
Quarry -- sakovau-razh (n.) ; sakovau (v.)
Quarter horse -- yonuk-mail-hors
Quartz -- kohv|-tukh|
Quicksand -- ne-hal-mazhiv
Rabbit -- rahbuht
Raccoon -- rah'kun
Race (n.) -- vuhn-koshtri (species variation) ; sahrvukh (sport)
Race horse -- sahrvukh-hors
Raid -- absakaya (n.) , absakau (v.)
Rail (n.) -- shefek (metal) , lapafek (wood)
Railroad (n.) -- shefek-yut
Railroad crossing -- shefek-yut-mes
Railroad engine -- shefek-seshayek
Railroad station -- shefek-yut-laskat
Rain -- sov-masu (n.) , sov-mashau (v.)
Rain-in-the-Face (Ité Omáǧažu) -- Rein ihn ðuh Feis |Sov-Masu svi'Limuk|
Rainfall -- sov-masu-tev
Rake (n.) -- dref
Ranch -- aushfa-to'oshal
Ranch hand (ranchman) -- aushfa-to'oshal-zupsu
Rancher -- aushfa-to'oshalsu
Range (n.) -- eik'es
Rank (n.) -- lan
Rat -- raht
Rawhide -- malat-wadi
Razor -- hohl-vel
Red Mankus -- Red Mahnkuhs
Red River -- Yon-Kur Pilash
The Red River War -- Ahkh t'Yon-Kur Pilash
Redington, Arizona -- Reding'tuhn - Erih'zonuh
Refuge (n.) -- rau-nol
Region -- shal
Reins -- khart-zhellar
Relative (person) -- tomasu
Relic -- za-vel
Religion -- odva
Remains (body parts) -- vukhafayat
Remedy -- hasteslaya
Remington Double Derringer -- Dah-Derihndzhuhr t'Reming'tuhn
Remington Model 1841 rifle (Mississippi Jaeger, Mississippi Yager) -- Rev 1841 kar-pohshayek t'Reming'tuhn (TGV) , Rev 1841 kar-pohshek t'Reming'tuhn (MGV)
Remington Model 1858 rifle -- Rev 1858 kar-pohshayek t'Reming'tuhn (TGV) , Rev 1858 kar-pohshek t'Reming'tuhn (MGV)
Remington Model 1875 rifle -- Rev 1875 kar-pohshayek t'Reming'tuhn (TGV) , Rev 1875 kar-pohshek t'Reming'tuhn (MGV)
Remington Model 1888 rifle -- Rev 1888 kar-pohshayek t'Reming'tuhn (TGV) , Rev 1888 kar-pohshek t'Reming'tuhn (MGV)
Remington Model 1890 rifle -- Rev 1890 kar-pohshayek t'Reming'tuhn (TGV) , Rev 1890 kar-pohshek t'Reming'tuhn (MGV)
Remington New Model Army revolver -- Uzh-Rev Ask'er-da-pohshayek t'Reming'tuhn (TGV) , Uzh-Rev Ask'er-da-pohshek t'Reming'tuhn (MGV)
Repeating rifle, Repeater -- ashivan-kar-pohshayek (TGV) , ashivan-kar-pohshek (MGV)
Republican River -- Ri'puhblihkuhn Pilash
Reputation -- suribesaya
Rescue -- korsaya (n.) , korsau (v.)
Reservation -- shi'tash-fiferhanaun
Revenge -- ran-pleth
Revolver -- da-pohshayek (TGV) , da-pohshek (MGV)
Rich -- don-ka
Ride -- fau (n.) , fau-tor (v.)
Rider -- fausu
Ridge (n.) -- kov-zehl (geol.) ; tauf (raised area)
Rifle (n.) -- kar-pohshayek (TGV) , kar-pohshek (MGV)
Rights -- to-tanlar
Ring (n.) -- mokuv
Rio Grande (River) -- Pilash t'Ri'o Grahnd
Risk (n.) -- dvar
Ritual -- ho-rah (anc.)
River -- pilash (anc.)
Riverbank -- pilash-kutra
Riverboat -- pilash-hali
Road -- fau-yut
Roam -- papulau
Rob -- snikau
Robert Ford -- Rabuhrt Ford
Robert LeRoy Parker (Butch Cassidy) -- Rabuhrt Li'Roi Parkuhr
Robber -- snikausu
Robbery -- snikaya
Robe (n.) -- pelal
Rock (n.) -- kov (stone) ; kov-tukh (material)
The Rocky Mountains -- Raki Mauntuhnz |Raki-Suk'kunellar|
Roof (n.) -- kamu
Room (n.) -- tvi-shal (chamber) ; ret (space)
Rope (n.) -- |man-|elakh
Rosebud Creek -- Pi'Pilash t'Roz'buhd
Round up, Round-up -- aushfa-hoknaya (n.) , aushfa-hoknau (v.)
Ruby, Arizona -- Rubi - Erih'zonuh
Ruins (n.) -- yigahdelu
Rule (n., regulation) -- to-go
Run -- sahrat (n.) , sahr-tor (v.)
Running water -- dvunan-masu
Rural (adj.) -- rikahryan-, rikahryanik
Russell, Majors and Waddell -- Ruhsuhl - Meidzhuhrz heh Wa'del
Rustler -- aushfa-vazgausu
Sack (n.) -- sa'haf (anc.)
Sacred -- dorvai|-|
Sacred land -- dorvai-solektra
Saddle (n.) -- fau-ku-san
Saddle blanket -- ne-sai t'fau-ku-san
Saddle pad -- ne-vrent t'fau-ku-san
Saddlebag -- duf-sa'haf t'fau-ku-san
Saddler, Saddle maker -- torsu t'fau-ku-sanlar
Sagebrush -- seidzh-labah
St. Joseph, Missouri -- Seint Dzhosuhf - Mih'zuhri
St. Louis, Missouri -- Seint Luwihs - Mih'zuhri
Salina, Kansas -- Suh'lainuh - Kahnzuhs
Saloon -- naliveh-kel
Salt (n.) -- alem
Salt Creek -- Salt Krik |Pi'Pilash t'Alem|
Salt Lake City, Utah -- Salt Leik Sihti - Yu'taa |Alem-Suk'muzh-Kahr|
Salt lick -- alem-puhsitak
Sam Bass -- Sahm Bahs
San Antonio, Texas -- Sahn Ahntoni'o - Teksuhs
Sand -- mazhiv
Sand Creek -- Sahnd Krik |Mazhiv-Pi'Pilash|
The Sand Creek Massacre -- Ek'riyeht-Staya t'Sahnd Krik |Mazhiv-Pi'Pilash|
Sandstone -- mazhiv-kov
Santa Fe, New Mexico -- Sahntuh Fei - Nu Meksiko
The Santa Fe Trail -- Sahntuh Fei-Yut
Santee (Sioux), Eastern Dakota, Isáŋyathi -- isang'yathi-, isang'yathiyik (adj.) , isang'yathisu (n.)
Saskatchewan -- Sahs'kahchuh'wan, Suh'skahchih'wihn
Saw -- zuneshek (n.) ; zunesh-tor (v.)
Sawdust -- zunesh-grazhiv
Sawmill -- zunesh-kel
Sawyer -- zuneshsu
Scalp -- patam-ek'wadi (n.) , snem-tor patam-ek'wadi (v.)
School (n.) -- shi'oren
Scorpion -- skorpiuhn
Scout (n.) -- skaut
Search -- psthan (n.) , pstha (v.)
Season -- tevun-yonuk
Seat (chair) -- ku-san
2nd Lt. Benjamin Hodgson -- Wuh-Lan Bendzhuh'mihn Hadzh'suhn
2nd Lt. Charles Varnum -- Wuh-Lan Tcharlz Varnuhm
2nd Lt. George D. Wallace -- Wuh-Lan Dzhordzh D. Waluhs
2nd Lt. Henry Moore Harrington -- Wuh-Lan Hen'ri Mor Hering'tuhn
2nd Lt. James Sturgis -- Wuh-Lan Dzheimz Stuhrdzhihs
2nd Lt. John Crittenden -- Wuh-Lan Dzhan Krihtuhn'duhn
2nd Lt. Luther Hare -- Wuh-Lan Luthuhr Her
2nd Lt. William Reily -- Wuh-Lan Wihl'yuhm Raili
2nd Lt. Winfield Edgerly -- Wuh-Lan Wihn'fiuhld Edzhuhr'li
Secret -- tsatik (adj.) ; tsat (n.)
Seed (n.) -- nei
Sergeant -- traveksu
Servant -- dvinsu
Settle -- fiferhanau
Settlement -- shi'fiferhanaun
Settler -- fiferhanausu
Shame (n.) -- mesh
Sharps rifle -- kar-pohshayek t'Sharps (TGV) , kar-pohshek t'Sharps (MGV)
Shave (v.) -- hohl-tor
Shawnee -- shaa'ni-, shaa'niyik (adj.) , shaa'nisu (n.)
The Shawnee Trail -- Shaa'ni-Yut
Shed (n., structure) -- tsor-veli-kel
Shelf -- nef
Shell (n.) -- fo
Shelter (n.) -- rau-nol
Shepherd -- ship-fulagsu
Sheriff -- to-gav-feihan
Sheriff Edward Cook -- To-Gav-Feihan Ed'wuhrd Kuuhk
Sheriff Johnny Behan -- To-Gav-Feihan Dzhani Bi'hahn
Sheriff Pat Garrett -- To-Gav-Feihan Paht Geruht
Sheriff's deputy -- neto-gav-feihan
Shingle (n.) -- kambus
Shirt -- sav'el
Shoe (n.) -- ash'el
Shoot (v.) -- pohshau
Shooting (n.) -- pohshaun
Shooting victim -- pohshaun-kyesu
Shootout (n.) -- epa-pohshaya
Shoshone -- sho'shoni-, sho'shoniyik (adj.) , sho'shonisu (n.)
Shot (n.) -- pohshaya
Shotgun -- poh-pohshayek (TGV) , poh-pohshek (MGV)
Shoulder holster -- el'ru-pohshayek-mesk t'ne-kar (TGV) , el'ru-pohshek-mesk t'ne-kar (MGV)
Shovel -- hilek (n.) , hilekau (v.)
Sickness -- has-mar
Sidewalk -- vla-yut
Sign (n.) -- glat
Sihasapa (Blackfoot Lakota) (n.) -- si'ha'sapasu
Silver (metal) -- haul-tukh
Silver City, New Mexico -- Sihl'vuhr Sihti - Nu Meksiko
Silver mine -- van-razh t'haul-tukh
Sing (v.) -- uralau
Singer -- uralausu
Sioux -- suu-, suuyik (adj.) , suusu (n.)
Sister -- ko-kai
Site (n.) -- shi
Six-shooter -- sheh-pohshek
Skeleton -- hinek-teraya (TGV) , hinektra (MGV)
Skin (n.) -- wadi
Skull -- grat
Skunk -- skuhnk
Slate -- kitau-kov
Sled (n.) -- izh-hali
Sled horse -- izh-hali-hors
Sleeve (n.) -- karkru
Sling (n.) -- ahn-zhel
Smith (n.) -- zhuksu
Smith & Wesson Model No. 3 -- Rev Su'us 3 t'Smihth heh Wesuhn
Smith & Wesson Schofield -- Sko'fiuhld t'Smihth heh Wesuhn
Smoky Hill River -- Pilash t'Smoki Hihl
Snake -- oluhk
Snake River -- Pilash t'Sneik |Pilash t'Oluhk|
Snow -- izh (n.) ; izhau (v.)
Snowstorm -- izh-sahriv
Soil (n.) -- solek
Soldier (n.) -- ask'ersu
Sombrero -- som'brero |suk-rihbru-taik|
Son -- sa-fu
South -- khu'rak
South Dakota -- Sauth Duh'kotuh, Sauth Duh'koduh |Khu'rak-Duh'kotuh|
South Platte River -- Pilash t'Khu'rak-Plaht
Southeast -- khu-she'rak
Southern Arapaho -- khu'rak-uhrahpuh'ho-, khu'rak-uhrahpuh'hoyik (adj.) , khu'rak-uhrahpuh'hosu (n.)
Southern Cheyenne -- khu'rak-shai'ahn-, khu'rak-shai'ahnik (adj.) , khu'rak-shai'ahnsu (n.)
Southern Pacific Railroad -- Shefek-Yut t'Khu'rak-Puhsihfik
Southwest -- khu-tev'rak
Spade -- ash'ya-hilek
Spaniard (n.) -- espanyasu
Spanish -- espanya-, espanyaik (adj.) ; espanyol (language)
Spear (n.) -- tilek
Spear shaft -- tilek-fek
Spearhead (n.) -- tilek-sfek
Spencer carbine -- kar'bin t'Spensuhr
Spencer repeater (Spencer repeating rifle) -- ashivan-kar-pohshayek t'Spensuhr (TGV) , ashivan-kar-pohshek t'Spensuhr (MGV)
Spice (n.) -- bar-kas
Spoon (n.) -- floku
Spot (n., place) -- shi
Spring (n.) -- mopakuv (metal coil) ; sayumak (water)
Springfield, Missouri -- Spring'fiuhld - Mih'zuhri
Springfield Model 1861 rifled musket -- Rev 1861 kulan-neshal-muhskuht t'Spring'fiuhld
Springfield Model 1863 rifled musket -- Rev 1863 kulan-neshal-muhskuht t'Spring'fiuhld
Springfield Model 1870 rifle -- Rev 1870 kar-pohshayek t'Spring'fiuhld (TGV) , Rev 1870 kar-pohshek t'Spring'fiuhld (MGV)
Springfield Model 1873 rifle -- Rev 1873 kar-pohshayek t'Spring'fiuhld (TGV) , Rev 1873 kar-pohshek t'Spring'fiuhld (MGV)
Springfield Model 1892 rifle -- Rev 1892 kar-pohshayek t'Spring'fiuhld (TGV) , Rev 1892 kar-pohshek t'Spring'fiuhld (MGV)
Springfield Model 1896 rifle -- Rev 1896 kar-pohshayek t'Spring'fiuhld (TGV) , Rev 1896 kar-pohshek t'Spring'fiuhld (MGV)
Springfield Model 1898 rifle -- Rev 1898 kar-pohshayek t'Spring'fiuhld (TGV) , Rev 1898 kar-pohshek t'Spring'fiuhld (MGV)
Spurs -- dvubeklar
Stability -- tihet'es
Stable (n., structure) -- hors-kel
Stable hand (stable lad, stable lass) -- hors-kel-ar'kadasu
Stage-driver (stagecoach driver) -- yetursu t'wakaf-hors-halilar
Stage-line -- ifis-krozhak t'wakaf-hors-halilar
Stage-road -- fau-yut t'wakaf-hors-halilar
Stage-route -- halyut t'wakaf-hors-halilar
Stagecoach -- wakaf-hors-hali
Stairs -- kaiden
Stallion -- sa-hors
Stanton, Arizona (Antelope Station, Arizona Territory) -- Stahntuhn - Erih'zonuh
Statue -- sukhlop
Steam engine -- zhis-mishu (general) , zhis-shefek-seshayek (train)
Steam organ -- zhis-orguhn
Steamboat -- zhis-pilash-hali
Stern-wheeler -- harr-halek-mashali
Stirrup -- ash'ya-mesklam |t'fau-ku-san|
Stock-tender -- aushfa-palutunausu
Stockyard -- aushfa-ker
Stone -- kov; kov-tukh
Stonework -- kov-torvaya
Stoneworker -- kov-torvausu
Store (shop) -- mahr-kel
Storehouse (n.) -- tsorkel
Storm (n.) -- sahriv
Story (tale) -- var
Stranger (n.) -- rifainusu
Stranger Creek -- Streindzhuhr Krik |Pi'Pilash t'Rifainusu|
Strap (n.) -- zhel
Straw -- stra
Structure -- kel (building) ; kelutra (construction) ; velek (form)
Sugar (n.) -- slor-tukh
Summit -- dan-pid-sfek
Summit Springs -- Suhmiht Springz |Sayumaklar t'Dan-Pid-Sfek|
Sunset, Arizona -- Suhn'set - Erih'zonuh
Superstition -- guhn'reidva
Superstition Mountains -- Supuhr'stihshuhn Mauntuhnz |Guhn'reidva-Suk'kunellar|
Suppress -- nelau
Suppression -- nelaya
Surface (n.) -- skonn
Survey -- skothon (n.) , skothon-tor (v.)
Survival -- rishan
Survive -- rish-tor
Survivor -- rishalsu
Swamp (n.) -- flash
Sweetwater River -- Pilash t'Swit'watuhr |Pilash t'Slor-Masu|
Swinging doors -- tvaun-sveplar
Sword -- shek
Symbol -- sehtebihk
Tack (horse gear) -- tash-zheltra
Tack room -- tvi-shal t'tash-zheltra (TGV) , tvihal t'tash-zheltra (MGV)
Tail (n.) -- harr
Tale -- var
Talon -- tsa-spahk
Teamster -- fatravek-tashsu
Telegraph -- raf-elakh-sviribayek
Telegraph pole -- lap t'raf-elakh-sviribayek
Telegraph wire, Telegraph line -- elakh t'raf-elakh-sviribayek
Telegrapher, Telegraphist -- raf-elakh-sviribausu
Telegram -- raf-elakh-skladan
Telephone (n.) -- irak-varibek
Telephone pole -- lap t'irak-varibek
Telephone wire, Telephone line -- elakh t'irak-varibek
Telescope -- irak-zan-vel
Temperature -- falek'es
Tent (n.) -- sai-kel
Tepee, Tipi -- ikun-wadi-kel
Terrace -- nef
Territory -- tsokal
Texan -- teksuhs-, teksuhsik (adj.) , teksuhssu (n.)
Texas -- Teksuhs
Texas ranger -- reindzhuhr t'Teksuhs
Textile -- sail
Thief -- vazgausu
Thomas Coleman "Cole" Younger -- Tamuhs Kol'muhn >Kol< Yuhnguhr
Thomas Edward Ketchum (Black Jack) -- Tamuhs Ed'wuhrd Kechuhm
Thoroughbred (n.) -- ek'ferkatelalfa
Thunderstorm -- rahm-sahriv
Tick -- tihk
Tile (n.) -- kulk
Tobacco -- tuh'bahko
Todd Randall -- Tad Rahnduhl
Tom McLaury -- Tam Muh'Klauri
Tom McDaniel -- Tam Muhk'Dahnyuhl
Tom Webb -- Tam Web
Tomahawk -- tamuh'haak
Tombstone -- brag-ulidek, ahm-kov
Tombstone, Arizona -- Tom'ston - Erih'zonuh |Brag-Ulidek|
Tool (n.) -- raul
Tooth -- zud
Toothbrush -- zud-achut
Topeka, Kansas -- To'pikuh - Kahnzuhs
Topsoil -- skonn-solek
Tornado -- da-eshu'a
Totem -- |pi'|maat-aushfebihk (animal) , |pi'|maat-sehtebihk (object)
Totem pole -- |pi'|maat-aushfebihk-fek
Town -- kahr
Tracks (footprints) -- ash'yaidarlar
Tragedy -- gmu
Trail (n.) -- yut
Trail boss -- yut-feihan
Train -- shefek-haliku (n.) ; ranau (v.)
Train car -- shefek-hali
Train engine -- shefek-seshayek
Train robber -- shefek-haliku-snikausu
Train robbery -- shefek-haliku-snikaya
Train station -- shefek-haliku-laskat
Train tracks -- haliku-shefeklar, shefekiyu
Transcontinental railroad -- mes-ek'kovtra shefek-yut
Trap -- pash (n., general term) , pashek (device) ; pash-tor (v.)
Trapper -- pashsu
Trash (n.) -- guhsh
Travel -- halovaya (n.) , halovau (v.)
Treasure (n.) -- odon
Treaty -- pid-sep-afikhan
The Treaty of Fort Laramie -- Pid-Sep-Afikhan t'Klomya Leruh'mi
Tree (n.) -- lap
Tribe -- emumaat
Trinket -- mokvel
Trophy -- skil-donta'an
Trot -- kuhfomaya (n.) , kuhfomau (v.)
Tucson, Arizona -- Tu'san - Erih'zonuh
Tumbleweed -- papahal-vedik
Turkey -- tuhrki
Turkey vulture (turkey buzzard, John crow, carrion crow) -- tuhrki vuhlchuhr |tuhrki-tevakh-kushel|
U.S. 2nd Cavalry Regiment -- 2'rak Hors-Puktra-Shigreb t'KKU
U.S. 3rd Cavalry Regiment -- 3'rak Hors-Puktra-Shigreb t'KKU
U.S. 4th Infantry Regiment -- 4'rak Solektra-Ask'er-Shigreb t'KKU
U.S. 6th Infantry Regiment -- 6'rak Solektra-Ask'er-Shigreb t'KKU
U.S. 7th Cavalry Regiment -- 7'rak Hors-Puktra-Shigreb t'KKU
U.S. 9th Infantry Regiment -- 9'rak Solektra-Ask'er-Shigreb t'KKU
U.S. 10th Cavalry Regiment -- 10'rak Hors-Puktra-Shigreb t'KKU
U.S.-Canadian border -- ek'zehl t'KKU eh Kahnuhduh
U.S. Marshal -- Marshuhl t'KKU
U.S.-Mexican border -- ek'zehl t'KKU eh Me'hiko
Undertaker -- vukhut-datorsu
Union Pacific Railroad -- Shefek-Yut t'Yunyuhn-Puhsihfik
United States of America (U.S.A.) -- Kaunshal-Krusollar t'Uhmerikuh |KKU|
Unity -- kaunsh'es
Usage -- isan
Useful -- is-bosh|-|
Useless -- is-fam-, is-famik
Utah -- Yu'taa
Utah Territory -- Yu'taa-Tsokal
Ute -- yuut-, yuutik (adj.) , yuutsu (n.)
The Ute War -- Yuut-Ahkh
Valley -- ku-li
Valuable -- taluhk|-|
Valuables -- taluhku
Value (n.) -- tala
Vegetable (n.) -- plom
Vegetation -- kastra
Venom -- ausham
Victor -- skilsu
Victory -- skil
Vigilante -- pleth-rito-gavsu
Village -- pi'kahr
Violation -- tehn-to-gonaya
Violence -- khrash
Violent -- khrashik
Virgil Earp -- Vihrdzhuhl Uhrp
Virginia City, Nevada -- Vuhr'dzhihnyuh Sihti - Nuh'vahduh |Vuhr'dzhihnyuh-Kahr - Nuh'vahduh|
Volcano -- shi'yon (colloquial) , |suk'|zul-kunel (sci.)
Volunteer (n.) -- rivlidalsu
Vomit -- pluhk (n.) , pluhk-tor (v.)
Vulture -- vuhlchuhr |tevakh-kushel|
Vulture City, Arizona -- Vuhlchuhr Sihti - Erih'zonuh
Wagon -- hors-hali, nahalesh-hali
Wagon master (wagonmaster, wagon boss, bull-wagon boss) -- hors-hali-feihan
Wagon trail -- hors-hali-yut
Wagon train -- hors-hali-zehlonek
Wagon wheel -- hors-hali-halek
Walk -- lates (n.) ; lateh (v.)
Wall (n.) -- temok
Wander (v.) -- blihmau
War (n.) -- ahkh
War chief, Warchief -- ahkh-emumaat-fulagsu
War dance -- ahkh-tam
Warbonnet -- ahkh-patam-kidtra
Warehouse (n.) -- tanilkel
Warfare -- ahkhan
Warpath -- ahkh-yut
Warren Earp -- Waruhn Uhrp
Warrior -- ahkhsu
Washington -- Washing'tuhn, Warshing'tuhn
Washington Territory -- Washing'tuhn-Tsokal
Washoe -- washo-, washoyik (adj.) , washosu (n.)
Water (n.) -- |mon-|masu
Water trough -- mon-masu-muhraf
Wax (n.) -- fnath
Wealth -- don-tak
Weapon -- wun
Weasel -- wizuhl
Weather -- igen-va (n.) , igen-vasha (v.)
Weathering -- igen-vashan
Wedge (n.) -- shihvek
Wells Fargo & Company -- Welz Fargo eh Krozhak
West -- tev'rak
Western -- tev'rak-, tev'rakik
Western Union Telegraph Company -- Krozhak t'Raf-Elakh-Sviribayek t'Westuhrn Yunyuhn
Wheat -- kap-yar
Wheel (n.) -- halek
Whetstone -- nas-kov
Whinny -- uhruhaya (n.) , uhruhau (v.)
Whisky, Whiskey -- wihski
White Bull (Tȟatȟáŋka Ská) -- Wait Buhl |Wan-Kur Buhl|
White Man Runs Him (Mahr-Itah-Thee-Dah-Ka-Roosh) -- Wait Mahn Ruhnz Hihm
White Swan (Mee-nah-tsee-us) -- Wait Swan |Wan-Kur Swan|
Whore (n.) -- dihrf-makausu
Whorehouse -- dihrf-makaya-kel
Wichita, Kansas -- Wihchih'ta - Kahnzuhs
Wigwam -- kesek-nentuyik veli-kel
Wild horse -- kwai-hors
Wild turkey -- kwai-tuhrki
The Wild West -- Kwai-Tev'rak
Wilderness -- shi'kwai
Wildlife -- kwai-aushfatra
Wilford, Arizona -- Wihl'fuhrd - Erih'zonuh
William "Bat" Masterson -- Wihl'yuhm >Baht< Mahstuhr'suhn
William "Buffalo Bill" Cody -- Wihl'yuhm >Buhfalo Bihl< Kodi
William "Curly Bill" Brocius -- Wihl'yuhm >Kuhrli Bihl< Brosiuhs
Winchester lever-action carbine -- el'vulmu-torai-kar'bin t'Wihn'chestuhr
Winchester Model 1873 rifle -- Rev 1873 kar-pohshayek t'Wihn'chestuhr (TGV) , Rev 1873 kar-pohshek t'Wihn'chestuhr (MGV)
Winchester Model 1876 rifle -- Rev 1876 kar-pohshayek t'Wihn'chestuhr (TGV) , Rev 1876 kar-pohshek t'Wihn'chestuhr (MGV)
Winchester Model 1886 rifle -- Rev 1886 kar-pohshayek t'Wihn'chestuhr (TGV) , Rev 1886 kar-pohshek t'Wihn'chestuhr (MGV)
Wind (n.) -- salan
Window -- krani
Wine -- vin
Winner -- skilsu
Withdraw -- saseshau
Withdrawal -- saseshaya
Wolf -- wolf
Woman -- kosu
Wood -- lapan
Wooden bowl -- lapan-yerak
Wooden box -- lapan-natuhn
Wooden handle -- lapan-el'rek
Woodworker -- lapan-ar'kadasu
Work -- ar'kadan (n.) , ar'kada (v.)
Working horse -- ar'kada-hors
Wound (n.) -- skek
Wounded (adj.) -- skekal-, skekalik
Wrong -- riyeht|-|
Wyandotte, Kansas -- Wai'uhn'dat - Kahnzuhs
Wyatt Earp -- Wai'uht Uhrp
Wyoming -- Wai'oming, Waiyoming
Wyoming Territory -- Wai'oming-Tsokal
Yamparika Comanche (n.) -- yampa'rika-kuh'mahnchisu
Yankton Sioux (Iháŋkthuŋwaŋ) -- ihangk'thung'wang-, ihangk'thung'wangik (adj.) , ihangk'thung'wangsu (n.)
Yanktonai Sioux (Iháŋkthuŋwaŋna) -- ihangk'thung'wang'na-, ihangk'thung'wang'naik (adj.) , ihangk'thung'wang'nasu (n.)
Year -- tevun
Yearling -- tevun-nu'ri-hors
Yellow Hair (Heova'ehe, Yellow Hand) -- Yelo Her |Kin-Kur-Isachya|
Yellowstone River -- Yelo'ston Rihvuhr |Pilash t'Yelo'ston|
Yoke (n.) -- yok |tipan-seshau-vel|
Young (adj.) -- nu'ri|-|
Yukon -- Yu'kan
Yuma, Arizona -- Yumuh - Erih'zonuh
Zone (n.) -- shal
Zuni (A:shiwi, Zuñi) -- aashiwi-, aashiwiyik (adj.) , aashiwisu (n.)
Please discard any version of this page you saved or printed prior
to December 15, 2015 . Thank you!
All original work on these pages ©1980-2016 by Mark R. Gardner et al
operating as the Vulcan Language Institute .
Star Trek and its related characters are copyrighted by Paramount Pictures/CBS Paramount Television.